Kiedy Towarzystwo Strażnica naprawdę wprowadziło rok 607 przed Chr.? (cz. 1)
Kiedy Towarzystwo Strażnica naprawdę wprowadziło rok 607 przed Chr.? (cz. 1)
Oto spis rozdziałów, z których składa się nasz artykuł:
Wprowadzenie
Komentarz R. Franza w kwestii zmiany roku 606 na 607 p.n.e.
C. T. Russell i zmiana kluczowych dat o jeden rok
Opinie Towarzystwa Strażnica o zmianie roku 606 p.n.e. na 607
Ostatnie teksty Towarzystwa Strażnica o roku 606 p.n.e. i pierwsze o roku 607
W jaki sposób zmieniono rok 606 p.n.e. na 607
Rok 1935 – wcześniejsza i chwilowa korekta roku 606 przed Chr.?
Wielka Piramida i rok 607 przed Chr. oraz rok 1917 i 1922
Manipulacja rokiem 607 p.n.e. w różnych publikacjach Świadków Jehowy
Deptanie ziemskiej Jerozolimy w roku 607 p.n.e., a niebiańskiej w roku 1914!
Cztery ostatnie rozdziały zamieszczamy w części drugiej naszego artykułu.
Wprowadzenie
Na początku zamieszczamy pewną wypowiedź Towarzystwa Strażnica, która posłuży nam za motto:
„W Biblii nie podano bezpośrednio żadnego punktu, od którego później datowano by wszystkie wydarzenia. Nie oznacza to jednak, że nie było sposobu na poprawne umiejscowienie minionych zdarzeń w strumieniu czasu” (Wnikliwe poznawanie Pism 2006 t. 1, s. 349).
Zaznaczamy, że w artykule tym prawie nie podejmujemy zagadnienia związanego z rokiem 587 przed Chr. i zburzeniem wtedy Jerozolimy (prócz jednej opinii Russella), ale zajmujemy się w nim różnymi datami Towarzystwa Strażnica. Tę datę omawialiśmy w książce pt. W obronie wiary w rozdziale Rok 607 przed Chrystusem.
Warto jednak nadmienić, że Towarzystwo Strażnica dziś przyznaje, iż historycy nie zgadzają się z opiniami tej organizacji, co pokazujemy w trzech wypowiedziach:
„Po zburzeniu Jerozolimy w 607 roku p.n.e. ostatek z Judy uciekł do Egiptu, (…) Właśnie wtedy mógł się rozpocząć 40-letni okres spustoszenia tego kraju. Świecka historia nie dostarcza na to wyraźnych dowodów, ale możemy być przekonani, że sprawozdanie biblijne jest dokładne, ponieważ Jehowa spełnia swoje obietnice” (Strażnica Nr 15, 2007 s. 8).
„Datą zburzenia Jerozolimy powszechnie uznawaną przez historyków i archeologów jest rok 586 lub 587 p.n.e. Dlaczego Świadkowie Jehowy twierdzą, że był to rok 607 p.n.e.?” (Strażnica 01.10 2011 s. 26).
„Istnieją tabliczki handlowe pochodzące ze wszystkich lat, które tradycyjnie uznaje się za lata panowania królów nowobabilońskich. Kiedy zsumuje się te lata i liczy je od Nabonida, ostatniego króla, dochodzi się do roku 587 p.n.e. jako daty zagłady Jerozolimy” (Strażnica 01.11 2011 s. 24).
Powszechnie znany jest fakt, że czasopismo Strażnica od swojego początku (1879 r.) wyznacza rok 1914, jako koniec „czasów pogan” (Łk 21:24). Obecnie w Biblii tej organizacji są to „wyznaczone czasy narodów” (1997) lub „czasy wyznaczone narodom” (2018).
Prawie wszyscy Świadkowie Jehowy uważają, że ten rok otrzymywano przez dodanie 2520 lat do roku 607 p.n.e.
Mało który z nich wie, że kiedyś ich organizacja używała do swych obliczeń roku 606 p.n.e. To pozwalało jej w swoich początkach przesunąć na jakiś czas koniec „czasów pogan” nawet na rok 1915. Tak było, gdy nic się nie wydarzyło w roku 1914 (w roku 1916 powrócono do roku 1914), ale też wcześniej, gdy prowadzono różne rozważania.
Chcemy w naszym artykule pokazać, że Towarzystwo Strażnica w niektórych publikacjach referuje swoją zmianę daty 606 p.n.e. na 607. W innych zaś tekstach oszukuje czytelników, że od początku uczy o roku 607.
Wpierw opisujemy zmianę tej nauki, a później przedstawiamy wspomniane manipulacje.
Zaznaczamy, że posługujemy się w naszym artykule wymiennie terminami „przed Chr.” i „p.n.e.”, gdyż Towarzystwo Strażnica tak czyni w swych publikacjach (z czasem odrzuciło ono ten pierwszy termin).
Komentarz R. Franza w kwestii zmiany roku 606 na 607 p.n.e.
Aż co najmniej do roku 1942 Towarzystwo Strażnica nauczało, że początek „czasów pogan” nastąpił w roku 606 p.n.e. Później datę tą zmieniono, na rok 607.
Raymond Franz (1922-2010), były członek Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy (1971-1980), tak wspominał i komentował zamianę roku 606 na 607:
„Dopiero po śmierci Rutherforda, w 1942 roku, wprowadzono zmianę dotyczącą 606 roku p.n.e. jako punktu wyjściowego przy obliczeniu 2520 lat. Dziwne to, ale do faktu, iż 2520 lat – licząc od roku 606 p.n.e. – kończy się w roku
Oczywiście R. Franz wspomina też o zmianie wielu innych dat Towarzystwa Strażnica (np. 1874, 1878, 1881), ale tych tu nie omawiamy i odsyłamy w tej sprawie do jego dzieła (patrz Kryzys sumienia R. Franz, 2006 s. 198, 201, 278).
C. T. Russell i zmiana kluczowych dat o jeden rok
C. T. Russell (1852-1916), prezes Towarzystwa Strażnica, był świadomy tego, iż historycy i bibliści uważają za właściwy rok 587 p.n.e., a nie 606, czy 607.
Oto słowa jednego z czytelników Strażnicy skierowane do C. T. Russella, który z nim polemizował, w sprawie błędnego roku 606 p.n.e.:
„Do autora Brzasku Millenium [Wykładów Pisma Świętego] i wydawcy Zion’s Watch Tower:
Szanowny Panie, ponieważ zmienił pan poglądy na temat Czasów Pogan, to proszę mi pozwolić zasugerować możliwość jeszcze innego błędu. Liczy pan siedemdziesiąt lat niewoli babilońskiej począwszy od obalenia Sedekiasza, ostatniego króla Judy. Proszę jednak zauważyć, że »Chronologia Biskupa Ushera«, cytowana w przypisach naszego powszechnego przekładu Biblii i bazująca na »Kanonie Ptolemeusza«, rozpoczyna okres siedemdziesięciu lat dziewiętnaście lat wcześniej, a mianowicie w pierwszym roku Nabuchodonozora, gdy do niewoli dostał się Daniel i inni wybitni Żydzi, a na ich kraj została nałożona danina. Tak więc, jeśli ów powszechny sposób liczenia byłby poprawny, oznaczałoby to, że »czasy pogan« rozpoczynałyby się dziewiętnaście lat później, niż pan obliczył, a mianowicie w roku 587 p.n.e. a nie w 606 p.n.e. To zaś z kolei oznaczałoby, że kończyłyby się także o 19 lat później, niż pan obliczył, w październiku 1933 roku, zamiast w październiku 1914. Co pan na to powie? Czy ma pan na tyle pokory, by uznać, że rzuciłem na tę sprawę pewne nowe światło, a że pan i wszyscy czytelnicy Brzasku [Wykładów Pisma Świętego] »całkowicie się myliliście«, chodząc w ciemnościach? (...) Przesunięcie o dziewiętnaście lat, jak sugeruje to powyżej ów brat, czy choćby zmiana o jeden rok, wpłynęłyby na wszystkie proroctwa czasowe z III tomu Brzasku [Wykładów Pisma Świętego]. Okresy 1260, 1290, 1335 oraz 2300 dni z Proroctwa Daniela zostałyby wykolejone, utraciłyby piękny związek wynikający z równoległości dyspensacji” (ang. Strażnica 01.10 1904 s. 3436, 3438).
Przywoływany biskup anglikański Usher żył w latach 1581-1656 i jak widać, już wtedy znany był rok 587 p.n.e., związany z niewolą babilońską. Rok 606 czy 607 to późniejsze pomysły różnych ‘proroków’, dostosowujących proroctwa do swych koncepcji i potrzeb.
Widzimy, że główną argumentacją C. T. Russella za rokiem 606 było to, że pasuje on do wszystkich innych jego wyliczeń. Jednak tamte wymienione ‘wyliczanki’ pastora, co do jednej, zostały z czasem odrzucone przez Towarzystwo Strażnica.
Pastor nawet wspomniał, jak widzimy, że „przesunięcie o dziewiętnaście lat (...), czy choćby zmiana o jeden rok, wpłynęłyby na wszystkie proroctwa czasowe z III tomu Brzasku [Wykładów Pisma Świętego]. Okresy 1260, 1290, 1335 oraz 2300 dni z Proroctwa Daniela zostałyby wykolejone”.
Towarzystwo Strażnica nigdy więc nie powinno zmieniać roku 606 na 607 p.n.e., skoro jeden rok miał dla niego takie znaczenie.
Za Russellem tę myśl powtórzył jego następca J. F. Rutherford (1869-1942), który prezesem został w roku 1917:
„Wiele lat temu Pastor Russell rozważał gruntownie to wszystko i oświadczył w artykule, który niedługo przedrukujemy, że zmiana o jeden rok zburzyłaby cały system chronologiczny” (Strażnica 01.08 1922 s. 236 [ang. 15.06 1922 s. 187]).
Także wydawał on, aż do roku 1927, tomy pastora z zawartym podobnym zapewnieniem:
„Gdybyśmy dodali jeden rok (...) Każdy łatwo pojmie, że taka zmiana popsułaby od razu całą zgodność tej równoległości. Gdybyśmy natomiast ujęli jeden rok w Chronologicznych obliczeniach, to zamieszanie byłoby tak samo wielkie...” (Nadszedł Czas 1919, 1923 [ang. 1889, 1927] s. 272).
Jeszcze przypomnijmy zapewnienie Russella co do Boskiego pochodzenia dat, o których uczył:
„Nie ma potrzeby zmieniać wyliczeń, nawet nie powinniśmy tego robić, ponieważ to nie są nasze daty, lecz Boże” (ang. Strażnica 15.07 1894 s. 1677 [reprint]).
Interesujące jest to, że C. T. Russell, pomimo twierdzenia, iż jego chronologii nie można zmienić nawet o „jeden rok”, sam nie był już w roku 1914 pewny roku 606 na 100%. Oto jego słowa z listopada, gdy minął oczekiwany przez niego październik kluczowego roku:
„Stwierdziliśmy również, że, jak wynika z Biblii, datą, kiedy królestwo zostało zabrane od ostatniego króla z rodu Dawida, króla Sedekiasza, był rok 606 p.n.e. (Nie mówimy, że nie był to rok 605, ani 607, ale, na ile dokładnie umiemy to określić, był to rok 606 p.n.e.)” (ang. Strażnica 01.11 1914 s. 5564 [reprint]).
Trzeba tu też wspomnieć, że zmiana roku 606 p.n.e. na 607, to znaczy o „jeden rok”, nie była jedyną zmianą tego typu. Oto najważniejsze ‘korekty’ Towarzystwa Strażnica z tym związane:
„czas końca” z roku 1798, przez rok 1799, na rok 1914;
powrót Pana z roku 1874 (lub 1875), przez rok 1878, na rok 1914;
inspekcję Pana z roku 1878, przez rok 1918 (lub 1917), na rok 1914;
koniec „czasów pogan” z roku 1914, przez rok 1915, ponownie na rok 1914;
„odnowienie wszystkich rzeczy” z roku 1875, przez rok 1874 (i inne daty), na rok 1914;
królowanie Chrystusa z roku 1878, przez rok 1914, na rok 1915 i ponownie na rok 1914.
Oczywiście te zmiany wprowadzano w różnych latach, a niektóre z nich dopiero za czasów Rutherforda. Tych korekt dat w historii Towarzystwa Strażnica było o wiele więcej, ale tu się skupiliśmy tylko na tych, które wiązały się z kwestią „jednego roku”.
Szczegółowo te zagadnienia opisaliśmy w następujących książkach:
Zmienne nauki Świadków Jehowy (2012);
Jak w Towarzystwie Strażnica ‘rodziła się’ koncepcja niewidzialnego przyjścia Chrystusa i nauka o roku 1914? (2020).
Opinie Towarzystwa Strażnica o zmianie roku 606 p.n.e. na 607
Wydaje się, że w ciągu przynajmniej ostatnich 70 lat (1950-2020) jedynie dwa razy Towarzystwo Strażnica wspomniało, że zmieniło swój kluczowy rok 606 p.n.e. (na 607) i zarazem całe obliczenie dotyczące 2520 lat i roku 1914. Poniżej zamieszczamy te próby usprawiedliwiania się przez tę organizację w kwestii wprowadzonego roku 607 p.n.e.:
„Tutaj niektórzy zapytają, dlaczego Charles T. Russell w roku 1877 podał rok 606 przed Chr. jako rok upadku Jeruzalem, podczas gdy »Strażnica« w ostatnich latach podawała rok 607 przed Chr. Stało się tak, ponieważ w świetle nowoczesnej wiedzy odkryto dwie małe pomyłki, które się wzajemnie wyrównują, tak iż rezultat pozostaje ten sam, mianowicie rok 1914. Co się tyczy pierwszej pomyłki, to Russell i inni myśleli, że od roku 1 przed Chr. do roku 1 po Chr. byłyby dwa lata, podczas gdy w rzeczywistości jest tylko jeden rok, ponieważ jak wyżej powiedziano, w przedchrześcijańskim i pochrześcijańskim systemie liczenia lat nie ma »zer«. »Era chrześcijańska nie zaczęła się jakimś żadnym rokiem, lecz 1. rokiem«. – »Biblijny Słownik Westminsterski« (w jęz. ang.), str. 102. Druga pomyłka wynikała z tego, że owych 2520 lat nie zaczęto liczyć od właściwego punktu, jeśli się uwzględni fakty i okoliczności historyczne” (Strażnica Nr 18, 1952 s. 12 [ang. 01.05 1952 s. 271]).
„Ówcześni Badacze Pisma Świętego opatrznościowo nie zdawali sobie sprawy, że między okresem »P. Chr.« (przed Chrystusem, czyli przed naszą erą) a »R. P.« (roku Pańskiego, czyli naszej ery) nie było roku zerowego. Kiedy w wyniku późniejszych badań zaszła konieczność przesunięcia początku »Czasów Pogan« z roku 606 na 607 p.n.e., wyeliminowano również rok zerowy i zapowiedź dotycząca roku 1914 dalej była trafna (Zobacz książkę »Prawda was wyswobodzi«, wydaną przez Towarzystwo Strażnica w roku 1943 [wydanie polskie – rok 1946, strony 223 i 224])” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 105).
Widzimy, że Towarzystwo Strażnica było całkowicie nieprzygotowane do prowadzenia jakichkolwiek obliczeń chronologicznych. Nie miało ono pojęcia o datowaniu, prawdziwej chronologii i kalendarzu.
W kolejnym rozdziale zobaczymy, że przytaczana książka pt. „Prawda was wyswobodzi” też nie uczyła wprost o roku 607 p.n.e., co podano powyżej.
Jeszcze tylko dodajmy, że ta wymieniona publikacja zmieniła także inne dane chronologiczne, ucząc inaczej, niż wcześniej wykładano, o okresie 6000 lat istnienia człowieka i dacie powrotu Chrystusa:
„Wydana przez Towarzystwo Strażnica w roku 1943 książka »Prawda was wyswobodzi« zawierała chronologię, w której usunięto z okresu sędziów owe nieistniejące dodatkowe 100 lat, wobec czego koniec 6000 lat istnienia człowieka przypadł na lata siedemdziesiąte obecnego stulecia. Ustaliła też początek obecności Chrystusa na rok 1914 n.e., a nie
Ostatnie teksty Towarzystwa Strażnica o roku 606 p.n.e. i pierwsze o roku 607
Towarzystwo Strażnica zdaje się sugerować, że do roku 1942 uczyło ono o roku 606 przed Chr., a od roku 1943 uczy już o roku 607 (patrz powyżej).
Jednak, jak się przekonamy, nie jest to tak oczywiste, jak próbuje to przedstawiać organizacja. Przyjrzyjmy się temu dokładniej.
Gdy zerkniemy do publikacji wydanych jeszcze w roku 1942, zauważymy w nich rok 606 przed Chr. (np. The New World 1942 s. 77; Enemies 1937 s. 217; Bogactwo 1936 s. 151).
Ale w wydanych już od roku 1943 ujrzymy rok 607 przed Chr. („Prawda was wyswobodzi” 1946 [ang. 1943] s. 223-224; The Kingdom Is at Hand 1944 s. 171).
Tej zmiany dokonano, pomimo że wcześniej przez lata Towarzystwo Strażnica składało takie oto zapewnienia dotyczące roku 606, oparte na „Biblii i historii”:
„Data upadku Sedekijasza i ustanowienia pogańskiego panowania Nabuchodonozora, które było pierwszym uniwersalnym rządem pogańskim, została ustalona zarówno przez historję jak i Pismo Święte na rok 606 przed Chrystusem. W 1-szym roku Chrystusa upłynęło zatem z tego okresu 606 lat. Dodając 1914 do 606, otrzymamy 2520 lat, z czego wynika, że okres władzy panowania Pogan kończy się w roku 1914-ym” (Miljony ludzi z obecnie żyjących nie umrą! 1920 s. 11-12).
„Teraz wprowadzamy późniejszą ustaloną datę, od której licząc wstecz, a mierząc czas nieomylnym świadectwem biblijnem, dochodzimy do wniosku że czasy pogan faktycznie zaczęły się w roku 606 P. Chr. Ostatnie dowody są zupełnem uzgodnieniem poprzednich” (Co mówi Pismo Święte o powrocie naszego Pana? – Jego parousia, epifania i apokalupsis 1923 [dodatek do ed. z 1923 r.:, Dowody Potwierdzające] s. 81).
„Datę obalenia Sedekjasza zarówno Pismo Św. jak i historja ustala na rok 606 przed Chr.” (Rząd 1928 s. 182).
Patrz też ang. Złoty Wiek 24.07 1929 s. 695 – (...) the Scriptures and also by profane history as 606 B.C.
„Zarówno dzieje świata jak i Biblja zgodne są co do tego, że obalenie Sedekjasza, ostatniego króla izraelskiego, zdarzyło się w roku 606 przed Chrystusem; a wówczas zaczęło się uniwersalne panowanie narodów pod zwierzchnictwem szatana, boga całego świata” (Zdrowie i życie 1932 s. 23).
„Data obalenia Sedekjasza jest stanowczo ustalona przez Pismo Św. i także przez historję świecką na rok 606 przed Chr.” (Strażnica 15.09 1933 s. 287 [ang. 15.04 1933 s. 124]).
Patrz też ang. Strażnica 15.02 1935 s. 60 (The date of the overthrow of King Zedekiah is positively fixed by the Scriptures and also by profane history as 606 B.C.).
Interesujące jest to, że w jednych publikacjach rzekomo „historia świecka” potwierdzała rok
„Proponujemy teraz udowodnić, że czasy pogan, okres 2520 lat zaczęły się roku 606 P. Chr., a skończyły się w jesieni 1914 roku, oraz że dalsze wypadki zaczęły się zaraz potem i we właściwym czasie. Stawiając te dowody, polegamy na Biblii, a nie na świeckiej historyi” (Co mówi Pismo Święte o powrocie naszego Pana? – Jego parousia, epifania i apokalupsis 1923 [dodatek do ed. z 1923 r.:, Dowody Potwierdzające] s. 70).
Rok 1942
Oto ostatnie teksty o roku 606 przed Chr. z roku 1942:
„Było to w roku 606 przed Chr., kiedy rozpoczęło się »siedem czasów«, »czasów pogan« (Daniela 4:16, 23, 25, 32; Kapłańska 26:18, 21, 24, 28; Łukasza 21:24). Obliczone zgodnie z proroczym czasem, te czasy miały trwać 2 520 lat (7 x 360 lat) i dobiec końca w R. P.
„»Dzień Jehowy« odnosi się do 1914 roku, w którym to roku czas nieprzerwanego panowania szatana »boga tego świata« się skończył. W tym roku upłynęły też »czasy pogan« które z upadkiem figuralnej Teokracji w Jerozolimie w 606 roku przed Chrystusem wzięły swój początek, i trwały 2520 lat” (Strażnica z okresu wojny, bez oznakowania, art. Proroctwo Micheasza /Część 3-cia/ par. 23 [ang. 15.02 1942 s. 56]).
„Oznacza to czas wielkiego spełnienia się »Alleluja« z Psalmu po roku 1914. W tym samym roku dobiegło końca siedmiu »czasów pogan«, które rozpoczęły się wraz z obaleniem Jerozolimy przez Babilon w roku 606 przed Chr. i wtedy rozpoczął się »czas końca« pogańskich mocarstw kontrolujących ziemię” (ang. Strażnica 01.07 1942 s. 198 – This marks the time of the grand fulfillment of this “Hallelujah” Psalm as after A.D. 1914.That year the seven “times of the Gentiles”, which began with
Patrz też Consolation 22.07 1942 s. 16.
W broszurach wydanych w roku 1942 nie pojawia się rok 606.
Rok 1943
Czy tylko do roku 1942 Towarzystwo Strażnica uczyło o roku 606?
W roku 1943 w angielskiej Strażnicy rok 606 nie pojawia się ani razu, nie występuje też ani razu rok 607.
Natomiast rok 606 nadal pojawia się w drugim czasopiśmie Świadków Jehowy:
Consolation 03.03 1943 s. 18.
Consolation 17.03 1943 s. 21.
Rok 607 nie pojawia się wtedy jeszcze ani razu w tym czasopiśmie.
W broszurach wydanych w roku 1943 nie występuje rok 606 i 607.
Książka (ang.) pt. “The Truth Shall Make You Free” („Prawda was wyswobodzi”) ukazała się we wrześniu 1943 roku (ang. Strażnica 01.09 1943 s. 258; Informant wrzesień 1943 s. 1).
Częściowo uczy ona jeszcze o roku 606, ale wprowadza też rok 607. Tę książkę omawiamy w następnym rozdziale (W jaki sposób zmieniono rok 606 p.n.e. na 607).
Lata 1944-1945
Lata 1944-1945 omawiamy razem, gdyż angielskie publikacje pojawiały się na ogół w tym pierwszym roku, a ich polskie odpowiedniki w tym drugim.
Okazuje się, że nadal w roku 1944 występują teksty o roku
„W końcu, w 606 r. przed Chr. Jehowa Bóg obalił typiczne królestwo, pozwalając Nabuchodonozorowi, królowi Babilonu, zniszczyć Jerozolimę i jej świątynię oraz twierdzę Syjon” (ang. Strażnica 01.02 1944 s. 36 – Finally, in 606 B. C Jehovah God overturned the typical kingdom, permitting Nebuchadnezzar king of
„Rozkład rodziny królewskiej nastąpił, gdy Pan Bóg wyznaczył czas na obalenie królestwa niewiernego domu Salomona; a czas ten nastąpił w roku 606 przed Chrystusem” (Strażnica wyd. polonijne, czerwiec 1945 s. 85 [ang. 01.03 1944 s.73]).
Podobnie, jak w cytowanej Strażnicy polonijnej, napisano też w tej samej, ale krajowej:
„Zepsucie wewnątrz rodziny królewskiej było tak wielkie, że Pan Bóg ustalił czas obalenia władzy królewskiej, niewiernego domu Salomonowego. Kres ten nastąpił w roku 606 przed Chr.” (Strażnica Nr 6, 1945 s. 12 [ang. 01.03 1944 s.73]).
Tak samo nauczało czasopismo Consolation (Pociecha):
„Pismo Święte wykazuje, że od czasu zniszczenia Jerozolimy w 606 r. przed Chr...” (Consolation 12.04 1944 s. 16 – The Scriptures show that from the time of the destruction of
W czasopiśmie Consolation z roku 1944 rok 607 nie występuje, a w roku 1945 nie pada w nim ani rok 606, ani 607.
Wydaje się, że pierwszy tekst o roku 607 przed Chr. pojawił się w angielskiej Strażnicy dopiero we wrześniu 1944 roku (w tym samym czasie ukazały się inne publikacje, patrz poniżej):
„Zachariasz był jednym z »starożytnych świętych mężów«, których Jehowa Bóg wzbudził, by prorokowali, podburzali i zachęcali Żydów do odbudowy świątyni Jehowy, która została zniszczona, gdy Jerozolima została po raz pierwszy zburzona przez wojska babilońskie w roku 607 przed Chr.”(ang. Strażnica 01.09 1944 s. 263 – Zechariah was one of the “holy men of old” whom Jehovah God raised up to prophesy and stir up and encourage the Jews to rebuild Jehovah's temple which had been destroyed when Jerusalem was overthrown for the first time by the Babylonian armies in 607 B.C.).
Ten sam tekst pojawił się po polsku prawdopodobnie w roku 1945, bo na powielaczowym egzemplarzu czasopisma (brak napisu Strażnica) widnieje umieszczony napis „6/45”, a tytuł artykułu to „I będzie kazana ta Ewangelia” (taki jak w cytowanej ang. Strażnicy):
„Zachariasz był jednym z świętych mężów dawnych czasów, którego Jehowa użył, aby prorokował i pobudzał i dodawał otuchy Żydom by znów odbudowali świątynię, która była zniszczona, gdy Jeruzalem po raz pierwszy obalony był przez wojska babilońskie w roku 607 przed Chr.” (Strażnica 6/45 s. 5, par. 19).
Widzimy zatem, że jeszcze do marca 1944 roku po angielsku ukazywały się teksty o roku 606. Natomiast w języku polskim miało to miejsce aż do połowy roku 1945.
Dopiero we wrześniu 1944 roku napisano w angielskiej Strażnicy o roku 607, co w języku polskim powtórzono też w połowie roku 1945.
Sugerowany przez Towarzystwo Strażnica rok 1943, dla zmiany tej nauki, wydaje się nie być odpowiednim.
W broszurach wydanych w roku 1944 nie pojawia się już rok 606.
W angielskiej broszurze z roku
Po angielsku publikacja ta ukazała się we wrześniu 1944 roku (patrz ang. Strażnica 01.09 1944 s. 258; Informant wrzesień 1944 s. 1).
Książka (ang.) pt. The Kingdom Is at Hand też ukazała się we wrześniu1944 roku (ang. Strażnica 01.09 1944 s. 258; Informant wrzesień 1944 s. 1).
Uczy ona też o roku 607, ale zarazem odrzuca rok 606. Tę książkę omawiamy w następnym rozdziale.
W jaki sposób zmieniono rok 606 p.n.e. na 607
Przypomnijmy, jakie to fakty przywoływało Towarzystwo Strażnica, na rzecz zmiany roku 606 p.n.e. na rok 607, dokonanej rzekomo w roku 1943.
Oto słowa z angielskiej i polskiej książki wydanej po raz pierwszy jeszcze w XX wieku:
Providentially, those Bible Students had not realized that there is no zero year between “B.C.” and “A.D.” Later, when research made it necessary to adjust B.C. 606 to 607 B.C.E., the zero year was also eliminated, so that the prediction held good at “A.D.
„Ówcześni Badacze Pisma Świętego opatrznościowo nie zdawali sobie sprawy, że między okresem »P. Chr.« (przed Chrystusem, czyli przed naszą erą) a »R. P.« (roku Pańskiego, czyli naszej ery) nie było roku zerowego. Kiedy w wyniku późniejszych badań zaszła konieczność przesunięcia początku »Czasów Pogan« z roku 606 na 607 p.n.e., wyeliminowano również rok zerowy i zapowiedź dotycząca roku 1914 dalej była trafna (Zobacz książkę »Prawda was wyswobodzi«, wydaną przez Towarzystwo Strażnica w roku 1943 [wydanie polskie – rok 1946, strony 223 i 224])” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 105).
Książka pt. „Prawda was wyswobodzi” (ang. 1943, pol. 1946)
Popatrzmy na poniższą tabelę i porównajmy teksty angielski (1943) i polski (1946). Są to fragmenty wskazane powyżej w książce pt. Wspaniały finał Objawienia bliski! (s. 105).
„The Truth Shall Make You Free” 1943 | „Prawda was wyswobodzi” 1946 |
In Nebuchadnezzar's time the year began counting from the fall of the year, or about October 1, our time. Since he destroyed | „W czasie Nabuchodonozora rok zaczęto liczyć od jesieni, czyli około 1 października naszego czasu. Ponieważ on zniszczył Jeruzalem w lecie 607 przed Chr., ten rok miał swój początek na jesieni 608 przed Chr., a koniec jego nastąpił w jesieni w 607 przed Chr. O ile według tego obliczenia »siedem czasów« rozpoczęły swój pierwszy rok w jesieni roku 607 przed Chr., więc łatwem jest obliczyć kiedy one się skończyły. Od jesieni 607 przed Chr., do jesieni 1 przed Chr., jest akurat 606 lat. Od jesieni 1 przed Chr. do jesieni 1 roku Pańskiego, czyli po Chr., jest jeden rok, o czym nie należy zapominać. Stąd od jesieni 1 przed Chr. do jesieni r. 1914 po Chr. jest 1914 lat. Dodając teraz 606 i 1914 lat, co stanowi razem 2520 lat, które się skończyły w jesieni r. 1914 po Chr. Przez tą metodę Jehowa, który jest akuratnym Rachmistrzem względem swoich zamiarów, obrazowo przepowiedział, że ‘czasy pogan’, albo ‘siedem czasów’, będą się przedłużać aż do jesieni r. 1914 po Chr.” (s. 223-224). |
Okazuje się, że Świadkowie Jehowy uprawiają dwa rodzaje matematyki, gdyż angielska wersja książki pt. „Prawda was wyswobodzi” (1943) ma podane inne lata, niż edycja polska z roku 1946, ale wniosek niby ten sam, to znaczy rok 607.
Jednak w jednym zdaniu w angielskiej wersji na stronie 239 wprost napisano, że Jerozolima została zniszczona latem 606 roku przed Chr.: Since he destroyed Jerusalem in the summer of 606 B.C. (w polskiej edycji wstawiono tu rok 607, s. 223 – Ponieważ on zniszczył Jeruzalem w lecie 607 przed Chr.).
W angielskiej edycji wyliczenie zaczyna się na roku
W polskiej wersji zaczyna się liczyć od roku
Znów, jak widzimy, kwestia „jednego roku” daje pewną niezgodność chronologiczną i stanowi to jakiś rodzaj manipulacji.
W rzeczywistości jest więc inaczej, niż to zasugerowała książka pt. Wspaniały finał Objawienia bliski! (s. 105). W wielu miejscach angielska wersja książki Prawda (1943) nadal uczy o roku
„The Truth Shall Make You Free” 1943 | „Prawda was wyswobodzi” 1946 |
In 606 B.C. the heavenly Theocrat caused the typical Theocracy in | „W 607 przed Chr. niebiański Teokrata spowodował obalenie obrazowej teokracji w Izraelu, przez króla babilońskiego Nabuchodonozora” (s. 214); |
AT THE overturning of Israel's typical Theocracy in the year 606 B.C. by King Nebuchadnezzar Babylon became the third world power noted in Bible history (s. 231); | „Z OBALENIEM obrazowej Teokracji izraelskiej w 607 przed Chr. przez króla Nabuchodonozora, Babilon stał się trzecią potęgą świata…” (s. 216); |
This makes it clear that the "seven times" began with Nebuchadnezzar's overturning of Jehovah's typical Theocracy at | „To wyjaśnia, że »siedem czasów« rozpoczęły się z chwilą obalenia przez Nabuchodonozora obrazowej Teokracji Jehowy w Jeruzalem, w roku 607 przed Chr.” (s. 222); |
(...) as "the times of the Gentiles". Beginning in 606 B.C., and being seven in number...(s. 238). | „(...) jako do »czasów pogan«. Ponieważ one wzięły swój początek w 607 przed Chr., i ponieważ jest ich siedem...” (s. 222). |
„Jeruzalem było stolicą obrazowej Teokracji w Izraelu. Roku 607 przed Chr., gdy rozpoczęło się jego deptanie przez pogan, Bóg zaczął wypełniać swe słowo:…” (s. 280); | |
According to God's rule of action prior to the Flood and also | „Stosownie do reguły Bożej i jego działania przed Potopem oraz zniszczenia Jeruzalem w roku 607 przed Chr. i znowu w roku 70 po Chr…” (s. 289). |
Widzimy w powyższym zestawieniu, że w cytowanej angielskiej książce we wszystkich przytoczonych miejscach wymieniany jest rok 606, jako „obalenie teokracji w Izraelu”, rozpoczęcia się „siedmiu czasów”, „czasów pogan” i „deptania przez pogan” oraz „zniszczenia Jeruzalem”. Jest to inaczej niż napisano w innym miejscu w tej publikacji, co ukazaliśmy we wcześniejszej tabeli.
Drugą kwestią jest to, że w polskim wydaniu z roku 1946 we wszystkich miejscach, gdzie widnieje w angielskiej wersji rok 606, zmieniono go, wstawiając rok 607. Wygląda to wprost na oszustwo!
Te dwie kwestie opisał jeden z anglojęzycznych byłych Świadków Jehowy, Alan Feuerbacher, w swym opracowaniu pt. The Change of 606 to 607 B.C. as the Start of the “Gentile Times” [short]. Stwierdził on następująco, zaznaczając, że w innych tłumaczeniach, jak w polskim (np. niemieckim i duńskim), też zmieniono rok 606 na 607:
Now we get to the bone of contention: In the 1943 book The Truth Shall Make You Free (p. 239) the Society changed the date for the start of “the Gentile times” from 606 to 607 B.C. The explanation is impossible to follow but gives the impression that the change is only a few months, from some time in early 606 B.C. back a few months to about the beginning of October, 607 B.C. One idea invoked was that the “vulgar year” of 606 B.C. actually started in October, 607 B.C., “Jewish time”, because that was about when the Jewish year started. In making this explanation, however, the Society ignored the fact that Russell dated the beginning of “the Gentile times” to October of 606 B.C., so their implication that their change was only part of a year was an outright lie since it was a change of exactly one year. They also neglected to inform the reader that the real reasons for changing the date were a desire to correct Russell’s error in neglecting the “zero year” problem, and that secular history proved Russell’s starting date for “the Gentile times” wrong.
These lies and distortions resulted in some amusing problems. In the 1943 book, the Society forgot to change the date for the fall of Jerusalem, so that according to this book “the Gentile times” began ten months before Jerusalem fell! In other words, this book had the Gentile times beginning in October, 607 B.C. and Jerusalem falling ten months later in the summer of 606 B.C. The Society later translated the book into languages other than English, and in some cases (I’ve verified German, Danish and Arabic) the translated explanation had the change of date going from the fall of 607 back to the fall of 608 B.C. In both cases the end result was that 607 as a magic year remained the same, which meant that these non-English translations actually made no changes at all even while informing the reader that a change of part of a year was being made. This is rather like explaining to an English audience that 1+3=5 and to a German audience that 1+4=5, and therefore that 5 is a magic number they should put faith in.
The Society changed the date for the fall of Jerusalem from the summer of 606 to the summer of 607 B.C. in the 1944 book The Kingdom Is At Hand (p. 171), in another lying explanation. The footnote on the bottom of page 171 informs the reader that the chronological chart on the following pages shows the fall of Jerusalem in 607 B.C. and refers the reader back to page 239 of The Truth Shall Make You Free for an explanation. However, as I have said, that book never changed the date, and on page 239 made the explicit statement that Jerusalem fell in the summer of 606 B.C.
https://ad1914.com/2018/05/29/the-change-of-606-to-607-b-c-as-the-start-of-the-gentile-times/
Oto zaś szersze opracowanie tego autora na omawiany temat, dostępne w Internecie (The Evolution of 606 to 607 B.C.E. in Watchtower Chronology [long]):
https://ad1914.com/2018/05/29/the-evolution-of-606-to-607-b-c-e-in-watchtower-chronology/
Książka pt. The Kingdom Is at Hand (1944)
W roku 1993 Towarzystwo Strażnica podało, że w książce pt. “The Kingdom Is at Hand” („Przybliżyło się Królestwo”) z roku 1944 „uściślono” pewne kwestie chronologiczne omawiane w roku 1943 w publikacji Prawda:
„Dokładniejsze zrozumienie chronologii biblijnej przedstawiono w roku 1943 w książce „Prawda was wyswobodzi” i uściślono w następnym roku w książce „Przybliżyło się Królestwo”, jak również w późniejszych publikacjach” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 133).
Poniżej podajemy fragment ze wspomnianej książki, prostującej chronologię z roku 4028 na 4026 przed Chr. (chodzi o rok stworzenia Adama) oraz przypominający rzekomo wprowadzoną rok wcześniej zmianę związaną z rokiem 607, który zastąpił rok 606 przed Chr.:
„WAŻNE
(...) Mierzony przez księgę 2 Kronik okres królów od Saula do Sedekiasza wynosił 513 lat. Mierzony bardziej precyzyjnymi i szczegółowymi księgami Królewskimi okres ten wynosił w rzeczywistości 511 lat, czyli 2 lata krócej. Ten fakt wpływa na chronologię jako całość i przybliża stworzenie człowieka o 2 lata do 1 roku po Chr. i podaje datę 4026 przed Chr., a nie 4028 B.C.
Poniższa chronologia pokazuje datę zniszczenia Jerozolimy, jako w roku 607 przed Chrystusem. Uznaje ona fakt, że starożytne obliczanie powszechnego roku rozpoczęło się jesienią. Innymi słowy, powszechny rok 606 przed Chr. rzeczywiście rozpoczął się jesienią 607 roku przed Chr.. Jak stwierdzono na stronie 239 (par. 1) »Prawda was wyswobodzi«: »Ponieważ liczenie pogan ‘siedmiu czasów’ rozpoczęło się jesienią 607 roku przed Chr., to łatwo jest obliczyć, kiedy się skończą. Od jesieni 607 roku przed Chr. do jesieni 1 roku przed Chr. jest dokładnie 606 lat ... Stąd od jesieni 1 roku przed Chr. do jesieni 1914 po Chr. stanowi 1914 lat«.” (“The Kingdom Is at Hand” 1944 s. 171).
Widzimy, że w cytowanej publikacji nie podano pełnej prawdy o tym, czego uczyła o roku 606 angielska wersja książki pt. „Prawda was wyswobodzi” (1943). Mało tego, to nowe opracowanie zmieniało też rok 4028 przed Chr, na 4026.
Co ciekawe powyższa angielska książka pt. “The Kingdom Is at Hand” z roku 1944 nigdy nie ukazała się po polsku!
Mało tego, w roku 1946 wydano (z 3 letnim opóźnieniem), jak wspomnieliśmy, polską wersję książki pt. „Prawda was wyswobodzi” (ang. 1943), która zawierała chronologię inną, niż ta angielska publikacja z roku 1944!
Czyli w roku 1946 powtarzano rok 4028 przed Chr. (stworzenie Adama), choć w roku 1944 zmieniono go w nowym opracowaniu na rok 4026. Czyż nie jest to wprowadzanie zamieszania?
Skoro w roku 1946 zmieniono w polskiej książce Prawda rok 606 na 607, to czemu nie zmieniono roku 4028 na 4026?
To jakaś dziwna niekonsekwencja w poprawianiu swoich publikacji.
Dodajmy jeszcze, że książka pt. The Kingdom Is at Hand czternaście razy wymienia rok 607 (s. 163, 168-169, 171, 176, 183-184, 330).
Widać z tego, że wymieniana przez Świadków Jehowy angielska książka z roku 1943 tylko połowicznie wprowadzała rok 607, skoro wiele razy wymieniała też rok 606. Dopiero w rok później skorygowano to ostatecznie (patrz źródła z 1944 r.), a następnie w polskiej edycji cytowanej książki z roku 1946.
Ciekawostką jest fakt, że polscy Świadkowie Jehowy o zmianie daty z 606 na 607 rok dowiedzieli się prawdopodobnie dopiero po wojnie, jak widać to po wydanej w roku 1946 książce pt. „Prawda was wyswobodzi”.
W części drugiej tego artykułu kontynuujemy nasz temat i zamieszczamy materiał uzupełniający i kończący ten tekst:
Rok 1935 – wcześniejsza i chwilowa korekta roku 606 przed Chr.?
Wielka Piramida i rok 607 przed Chr. oraz rok 1917 i 1922
Manipulacja rokiem 607 p.n.e. w różnych publikacjach Świadków Jehowy
Deptanie ziemskiej Jerozolimy w roku 607 p.n.e., a niebiańskiej w roku 1914!