Aniołowie z Apokalipsy w interpretacji Towarzystwa Strażnica (cz. 1)
Aniołowie z Apokalipsy w interpretacji Towarzystwa Strażnica (cz. 1)
Towarzystwo Strażnica dość często zmienia swoje nauki i to czasem radykalnie. W tym artykule przedstawiamy, jak organizacja ta ‘korygowała’ utożsamianie różnych aniołów z Apokalipsy św. Jana. Przeciętny czytelnik literatury Świadków Jehowy nie zdaje sobie bowiem sprawy z tego, jak różnymi rzeczami czy osobami byli aniołowie z tej Księgi dla Towarzystwa Strażnica.
Niektórych aniołów utożsamiano przykładowo z osobami papieża, C. T. Russella (zm. 1916), motłochem czy z tomami Wykładów Pisma Świętego, a nawet z piramidą Cheopsa, zwaną Wielką Piramidą. Inny anioł wpierw był dla tej organizacji szatanem, a później stał się Jezusem!
Poniżej porównujemy dawniejsze interpretacje Towarzystwa Strażnica z dzisiejszymi jego wykładniami. Oczywiście w przyszłości i te ostatnie mogą się zmienić, ale nie jesteśmy w stanie przewidzieć, jak będą kiedyś ewentualnie nauczać Świadkowie Jehowy.
Opieramy się zasadniczo na trzech wydanych po polsku komentarzach do Apokalipsy używanych przez Towarzystwo Strażnica. W niektórych przypadkach uzupełniamy te treści o cytaty ze Strażnic.
Oto te komentarze:
Dokonana Tajemnica (książka używana w latach 1917-1930);
Światło (książka używana od roku 1930; reklamowana do roku 1942);
Wspaniały finał Objawienia bliski! (ang. 1988; pol. 1993).
Każda z tych książek była szeroko kolportowana i za każdą z nich stał ponoć Bóg:
Dokonana Tajemnica
„Pan interesuje się i bierze odpowiedzialność za kompletną seryę WYKŁADÓW PISMA ŚW.” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 352).
„Tłumaczenie ksiąg Objawienia i Ezechyjela, zawarte w tej książce, są od Boga pokierowane...” (jw. s. 697).
Światło
„W miarę rozwoju wydarzeń światowych spełniających proroctwa biblijne opracowano dwutomowe dzieło pod tytułem Światło, opublikowane w 1930 roku, a będące zaktualizowanym studium Objawienia” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 8).
„Przed rokiem 1930 nie ogłoszono jednak żadnego zadawalającego komentarza do Objawienia, a mianowicie z tej jawnej przyczyny, że nie nastał był jeszcze czas Boży, aby udzielić swoim sługom tego wyrozumienia” (Światło 1930 t. I, s. 5-6).
J. A. Bohnet (członek zarządu Towarzystwa Strażnica w 1918 r.) tak oto określał i chwalił powstanie książki prezesa J. F. Rutherforda:
„Obecnie odbiło się na mnie głębokie przekonanie, że żadne ludzkie stworzenie nie jest autorem »Światła«. Że żaden człowiek nie mógł napisać tej książki – i też żaden jej nie napisał. (...) Bracie! – byłeś jedynie użyty za narzędzie do sporządzenia »Światła«. Jehowa jest autorem tegoż pisma, tak jako jest tam wymienione” (Strażnica 01.07 1931 s. 208).
Wspaniały finał Objawienia bliski!
„Jeszcze ważniejszym powodem opublikowania tej książki jest konieczność dotrzymywania kroku obecnemu zrozumieniu prawdy. Jehowa nieustannie zlewa coraz więcej światła na treść swego Słowa i można oczekiwać, iż w miarę przybliżania się wielkiego ucisku będziemy jeszcze lepiej pojmować zarówno Objawienie, jak i inne proroctwa (Mateusza 24:21; Objawienie 7:14). Musimy być dobrze poinformowani” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 8).
Dziś, jak widzimy, pierwsze dwie książki są już dawno nieaktualne, choć za ich treścią stał ponoć Bóg!
Zaznaczamy też, że pomijamy w naszym artykule komentarze do Apokalipsy pozostawione przez C. T. Russella (zm. 1916), które rozsiane są w wielu egzemplarzach angielskich czasopism pt. Zwiastun Poranka (1876-1879) i w Strażnicach (1879-1916) oraz w jego książkach i broszurach. Choć są one nieliczne, to możemy zapewnić, że ten prezes Towarzystwa Strażnica nie wymieniał siebie jako któregoś z aniołów z Apokalipsy, ani nie identyfikował z aniołami swych Wykładów Pisma Świętego, jak to uczyniono tuż po jego śmierci, to znaczy w roku 1917.
Ap 1:1
Aniołem C. T. Russell
„Przez Anioła Swojego. – W Obj. 3:14, przedstawia tegoż »Anioła« posłańca, który się ukazał Janowi” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 12).
Tym „Aniołem” w Obj 3:14 jest C. T. Russell:
„3:14.A Aniołowi. – Posłańcem ostatniej epoki Kościoła był Charles T. Russell, który urodził się 16 lutego 1852. Prywatnie przyznawał, że wierzył, iż go Bóg powołał od urodzenia” (jw. s. 59).
Anioł
„A on posłał swojego anioła i przez niego przedstawił je w znakach swemu niewolnikowi Janowi” (Objawienie 1:1). Tak więc Objawienie pochodzi od samego Jehowy Boga, który dał je Jezusowi, a ten za pośrednictwem anioła przekazał je Janowi” (Strażnica Nr 23, 1999 s. 15).
Ap 1:20
Siedmiu aniołów to siedem konkretnych osób
„Siedmiu Posłańców Kościoła
Św. Paweł (...) Św. Jan (...) Aryusz (...) Waldo (...) Wyclife (...) Luter (...) Russell” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 74 [przy każdym imieniu czy nazwisku umieszczono ilustrację danej osoby]).
Siedmiu aniołów to namaszczeni nadzorcy w zborach
„Istnieje szereg przyczyn, dla których te »siedem zborów« nie mogą się odnosić do okresów czasu zborów od apostołów do czasu teraźniejszego” (Światło 1930 t. I, s. 14).
„Objawienie niezawodnie przeznaczone jest dla spłodzonych z ducha, żyjących na ziemi przy wtórej obecności Pańskiej (...) Efez był stolicą wyżej wspomnianej rzymskiej prowincji i zdaje się trafnie ilustrować stosunki, które istniały od początku powrotu Pana do jego przyjścia do swojej świątyni i które szczególnie odnoszą się do przywódców, czyli starszych zborów (...) Od roku 1879 do »wylania ducha na wszelkie ciało« starsi zajmowali w zborach szczególne pozycje w służbie Pańskiej” (Światło 1930 t. I, s. 17).
Siedmiu aniołów to nadzorcy w zborach, namaszczeni i z „drugich owiec”
„»Gwiazdy« to »aniołowie siedmiu zborów«. W Objawieniu gwiazdy symbolizują czasem rzeczywistych aniołów, ale przecież Jezus nie posługiwałby się człowiekiem, aby napisać do niewidzialnych stworzeń duchowych. Owymi »gwiazdami« muszą więc być ludzie: nadzorcy, czyli starsi w zborach, uważani za posłańców Jezusa” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 28).
„W Biblii gwiazdy symbolizują czasem rzeczywistych aniołów, ale przecież Jezus nie posłużyłby się człowiekiem do spisania orędzia przeznaczonego dla stworzeń duchowych. Logiczny jest zatem wniosek, że »gwiazdy« wyobrażają tu namaszczonych duchem nadzorców czy też ich grona. Określenie »aniołowie« nawiązuje do ich roli posłańców. A ponieważ organizacja Boża stale się rozrasta, ‛wierny szafarz’ mianuje nadzorcami wykwalifikowanych mężczyzn również spośród »drugich owiec« Jezusa” (Strażnica Nr 10, 2003 s. 10).
Ap 2:1
Aniołem św. Paweł
„2:1. Aniołowi. Posłannikiem Bożym podczas Żniw Wieku Żydowskiego był święty Paweł” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 25).
Aniołem wielu starszych w zborach lub jeden starszy
„Czy okoliczność, że Jezus zwraca się do jednego »anioła« w zborze, oznacza, iż każdy zbór ma tylko jednego starszego? Nie. Już za czasów Pawła w zborze efeskim było wielu starszych (Objawienie 2:1; Dzieje 20:17)” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 28-29).
Interesujące jest to, że w latach 1932-1971 w każdym zborze Świadków Jehowy funkcjonował tylko jeden starszy:
„W roku 1932 starszych pochodzących z wyboru zastąpiono komitetem służby powoływanym przez zbór do współpracy z zamianowanym kierownikiem służby” (Strażnica Nr 10, 2006 s. 24).
„W roku 1971 dzięki kolejnej strudze światła okazało się, że zbory nie mogą być kierowane jednoosobowo przez sług zboru. W każdym powinno istnieć grono starszych, czyli nadzorców, wyznaczonych przez Ciało Kierownicze Świadków Jehowy” (Strażnica Nr 10, 1995 s. 22).
Ap 2:8
Aniołem św. Jan
„2:8. Aniołowi. – Mówczem narzędziem w drugiej epoce kościoła, był święty Jan” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 30).
Aniołem wielu starszych w zborach lub jeden starszy
Patrz powyżej omówienie Ap 2:1.
Ap 2:12
Aniołem Ariusz
„2:12. Aniołowi. – Posłannikiem, którego poselstwo miało wielkie znaczenie dla Kościoła podczas powstania i rozwijania się papiestwa, był Aryusz”(Dokonana Tajemnica 1925 s. 33).
Aniołem wielu starszych w zborach lub jeden starszy
Patrz powyżej omówienie Ap 2:1.
Ap 2:18
Aniołem Waldo
„2:18 A Aniołowi – Posłannikiem czwartej epoki historyi kościoła był Piotr Waldo” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 41).
Aniołem wielu starszych w zborach lub jeden starszy
Patrz powyżej omówienie Ap 2:1.
Ap 3:1
Aniołem Wiclif
„3:1 A Aniołowi – Następnym ważnym posłannikiem do Kościoła był Jan Wiclif” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 51).
Aniołem wielu starszych w zborach lub jeden starszy
Patrz powyżej omówienie Ap 2:1.
Ap 3:5
Aniołów z Ap 3:5 Towarzystwo Strażnica zawsze utożsamiało wyłącznie z aniołami.
„Dlatego Jezus ‛na pewno nie wymaże ich imion z księgi życia, ale wyzna je przed swym Ojcem i przed aniołami’.” (Strażnica Nr 10, 2003 s. 17).
Ap 3:7
Aniołem Luter
„3:7 A Aniołowi – Następnym posłannikiem do Kościoła był Marcin Luter” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 54).
Aniołem wielu starszych w zborach lub jeden starszy
Patrz powyżej omówienie Ap 2:1.
Ap 3:14
Aniołem C. T. Russell
„3:14. A Aniołowi. – Posłańcem ostatniej epoki Kościoła był Charles T. Russell, który urodził się 16 lutego 1852. Prywatnie przyznawał, że wierzył, iż go Bóg powołał od urodzenia” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 59).
Aniołem wielu starszych w zborach lub jeden starszy
Patrz powyżej omówienie Ap 2:1.
Ap 4:6-8
Ponieważ jedna z interpretacji Towarzystwa Strażnica mówiła o zwierzętach, jako o aniołach, dlatego też ją tu przywołujemy.
Czworo zwierząt przymiotami Boga
„Czworo zwierząt. – (...) cztery nieśmiertelne przymioty Sprawiedliwości, Mocy, Miłości i Mądrości. – Ezech. 1:5, 6” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 91).
Czworo zwierząt organizacją Bożą
„W pośrodku stolicy i wokoło stolicy pokazane są »cztery zwierzęta« czyli żyjące stworzenia. Oddzielone one są od osoby Jehowy i nie mogą przeto przedstawiać jego istoty czyli właściwych mu przymiotów. (...) Dlatego zobrazowują te cztery żyjące stworzenia kwadrat czyli zupełność organizacji Bożej. (...) Potem następuje opis tych czterech żyjących stworzeń, to jest organizacji Bożej” (Światło 1930 t. I, s. 58).
Cztery żywe stworzenia cherubami
„Cztery postacie z wizji Jana przedstawiają więc licznych cherubów Jehowy - stworzenia zajmujące wysokie stanowiska w Jego duchowej organizacji” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 80).
Ap 5:2
Aniołem Prawo
„5:2. I widziałem Anioła mocnego. – Personifikacya Zakonu” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 114).
Anioł
„Nie można tego w ten sposób rozumieć, jakoby wspomniany tu anioł był pewnem ludzkiem narzędziem, albo że przedstawia to, co swego czasu było napisane o zakonie. Niezawodnie święci aniołowie Jehowy, będący pod rozkazem Chrystusa i towarzyszący mu do świątyni jako jego wysłannicy, wyposażeni są w moc sugerowania pytań tym co są wierni Bogu” (Światło 1930 t. I, s. 62 [słowa „anioł był pewnem ludzkiem narzędziem” być może odnoszono też kiedyś do C. T. Russella]).
„Czy silny anioł znajdzie kogoś, kto byłby godzien otworzyć ów zwój?” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 82).
Ap 5:11
Aniołowie i Wielka Kompania (druga klasa niebiańska)
„Głos wielu Aniołów – Obok aniołów znajduje się tam między tym tłumem szczęśliwym Wielka Kompania” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 119).
Aniołowie
„W Księdze Objawienia 5:11 czytamy, że tron Boży otaczają »miriady miriadów« aniołów. W dosłownym znaczeniu miriady to dziesiątki tysięcy, a miriady miriadów to setki milionów. Tych duchowych stworzeń mogą więc być nawet całe miliardy” (Przebudźcie się! Nr 4, 2011 s. 29; patrz też Światło 1930 t. I, s. 68).
Ap 7:1-2
Aniołowie to „maluczkie stadko” z ludzi
„Widziałem czterech Aniołów, stojących na czterech węgłach ziemi. – Maluczkie stadko, mające polecenie rozniesienia posłannictwa Prawdy...” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 145).
„Na onych czterech Aniołów. – Kościół w ciele, pracownicy Żniwa” (jw. s. 149).
Aniołowie to nie ludzie, ale „cztery zastępy aniołów”
„Słowa »czterech aniołów, stojących na czterech węgłach ziemi«, odnoszą się więc do wszystkich aniołów, potrzebnych do powstrzymania działalności nieprzyjaciela w jakiejkolwiek lub w każdej części ziemi. Nie są to stworzenia ludzkie lub ludzkie narzędzia, lecz »święci aniołowie« Boży” (Światło 1930 t. I, s. 85).
„Czterej aniołowie niewątpliwie symbolizują cztery zastępy aniołów, którymi posługuje się Jehowa, by wstrzymać wykonanie wyroku aż do wyznaczonego czasu” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 113).
Ap 7:2
Wydaje się, że Towarzystwo Strażnica miało tylko jedno utożsamianie tego anioła przez całą swoją historię.
Aniołem Jezus
„I widziałem innego Anioła. – Posłannika Przymierza; naszego Pana Jezusa, przy wtórym Jego przyjściu” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 147).
„Chociaż ten piąty anioł nie został nazwany z imienia, wszystko przemawia za tym, że chodzi o wyniesionego do chwały Pana Jezusa. Ponieważ jest on Archaniołem, przedstawiono go tu jako kogoś, kto ma władzę nad innymi aniołami” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 115; patrz też Światło 1930 t. I, s. 86).
Ap 7:11
Wydaje się, że Towarzystwo Strażnica miało tylko jedno utożsamianie tych aniołów przez całą swoją historię.
Aniołowie
„A wszyscy Aniołowie. – Piękni synowie poranka, którzy wykrzykiwali z radości w zaraniu tygodnia stworzenia, 48,000 lat temu” (Dokonana Tajemnica 1925 s. 163).
„Kiedy Jehowa stwarzał ziemię, wszyscy święci aniołowie ‛śpiewali chórem i radowali się wszyscy synowie Boży’ (Joba 38:7, Bp). Podobne okrzyki pochwalne wznosili zapewne po każdym nowym objawieniu zamierzeń Jehowy” (Wspaniały finał Objawienia bliski! 1993 s. 124).
W części drugiej tego artykuły będziemy kontynuować nasz temat, omawiając postacie aniołów z rozdziałów 8-14 z Apokalipsy św. Jana.
Natomiast w części trzeciej będziemy omawiać postacie aniołów z rozdziałów 15-22.