Czy J. F. Rutherford był kłótliwy, czy źle dobierał sobie współpracowników? (cz. 2)
Czy J. F. Rutherford był kłótliwy, czy źle dobierał sobie współpracowników? (cz. 2)
W pierwszej części artykułu opisaliśmy sytuację dotyczącą sporów i odejść z Towarzystwa Strażnica za czasów prezesów, którzy poprzedzali J. F. Rutherforda (to znaczy C. T. Russella) i rządzili organizacją po nim (N. H. Knorr). Ta część naszego tekstu (jak i kolejne) zajmuje się kilkunastoma osobami, które odegrały wielką rolę w organizacji Świadków Jehowy, a później zostały one albo wyrzucone przez Sędziego, albo same odeszły, nie mogąc się z nim zgodzić i współpracować.
J. F. Rutherford i jego ‘odstępczy’ współpracownicy
Na początku cytujemy fragment jednego z adwersarzy Świadków Jehowy:
„Gdy tylko Rutherford objął prezesurę, usunął 31 zaufanych ludzi z otoczenia pastora i zawładnął kapitałem ukrytym przez Russella w Domu Betel w Brooklynie (...)* [patrz przypis]
Wielu członków, którzy pracowali z Charlesem T. Russellem, opuściło organizację, ażeby założyć nową, w której mogliby kontynuować jego nauczanie” (Świadkowie Jehowy wobec polityki USA, syjonizmu i wolnomularstwa Robin de Ruiter, Kraków 2007, s. 26).
Pomijamy w naszym artykule kwestię „kapitału”, bo on nas nie interesuje w naszych dociekaniach, ale prześledzimy tu ‘kapitał ludzki’, którym rozporządzał i z którym rozprawiał się J. F. Rutherford. Czy rzeczywiście było tak wielu usuwanych i odchodzących zwolenników C. T. Russella, jak pisze Robin de Ruiter?
Ale żeby było widać, że i o „kapitał” finansowy chodziło J. F. Rutherfordowi, przytaczamy tylko jedną wypowiedź Towarzystwa Strażnica z nim związaną:
„Ponieważ mu [Johnsonowi] się to nie udało, próbował wpłynąć na członków zarządu. Czterech z nich stanęło po jego stronie. Brat Rutherford spodziewał się, że mogą spróbować przejąć kontrolę nad środkami pieniężnymi organizacji w Stanach Zjednoczonych – tak jak wcześniej Johnson w Anglii. Podjął więc działania, by usunąć ich ze stanowisk” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 175).
Jeden z najnowszych podręczników (2019 r.) Towarzystwa Strażnica, tak oto scharakteryzował pierwsze rozłamy i odejścia po śmierci C. T. Russella, których inicjatorem był sam szatan wtrącający zarazem J. F. Rutherforda do więzienia:
„Na przykład po tym, jak w roku 1916 zmarł brat Russell, Szatan posłużył się odstępcami, żeby wywołać podziały wśród pomazańców. Jednak ci odstępcy wkrótce potem opuścili organizację. Później Szatan przyczynił się do tego, że bracia przewodzący w działalności zostali uwięzieni, ale mimo to lud Jehowy dalej istniał. Wśród pomazańców, którzy byli wierni Jehowie, nadal panowała jedność” (Czyste wielbienie Jehowy – nareszcie przywrócone! 2019 s. 133).
Musimy na wstępie odpowiedzieć sobie na następujące pytanie: jaką osobą był prezes J. F. Rutherford?
Czy taką, jak spokojny i ugodowy jak C. T. Russell, jak go widzą badacze Pisma Świętego? Czy był lubiany?
Otóż nie, samo Towarzystwo Strażnica wspomina go jako osobę szorstką, która potrafiła „ostro zganić”:
„Brat Rutherford, choć ciepły i szczodry dla swoich współpracowników, był także typem osoby szorstkiej i bezpośredniej” (ang. Rocznik Świadków Jehowy 1980 s. 47 – Although warm and generous toward his associates, Brother Rutherford was also a brusque and direct type of person).
„Kiedy dostrzegał, że ktoś bardziej się troszczy o samego siebie niż o dzieło Pana, potrafił być dość szorstki” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 220).
„Dobrze pamiętam, jak przy pewnej okazji dość ostro mnie zganił” (Strażnica Rok CVI [1985] Nr 14 s. 24);
„»Rutherford zawsze okazywał współpracownikom głęboką chrześcijańską miłość«, mówi A. H. Macmillan, »i był bardzo życzliwy, choć nie miał łagodnej, spokojnej natury Russella...«” (Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975 s. 31).
„Otrzymałem wiadomość, że o trzeciej po południu mam przyjść do biura brata Rutherforda. Stawiłem się o wyznaczonej porze myśląc, że czeka mnie jakaś nagana” (Strażnica Rok CIX [1988] Nr 12 s. 21).
Mało tego, organizacja wspomina, że obaj prezesi różnili się jak „dzień i noc”, a w Biurze Głównym „kilka osób wręcz nie cierpiało brata Rutherforda”:
„Pewien sługa Jehowy z Kanady napisał w związku z tym do brata Rutherforda: »Drogi bracie, nie zrozum źle mojego listu. Pod względem usposobienia różnicie się z naszym kochanym bratem Russellem jak dzień i noc« (...) »A Ty, Bracie Rutherford, masz zupełnie inne usposobienie niż brat Russell. Różnicie się nawet powierzchownością. Przecież nie ma w tym Twojej winy...«.” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 625).
„C. T. Russell i J. F. Rutherford bardzo się od siebie różnili zarówno pochodzeniem, jak i osobowością. Niektórym trudno było się z tym pogodzić. Ich zdaniem brat Russell był niezastąpiony. Zwłaszcza w Biurze Głównym kilka osób wręcz nie cierpiało brata Rutherforda” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 66).
Po tej krótkiej charakterystyce osoby Sędziego będzie nam łatwiej zrozumieć, dlaczego tak wiele osób opuściło go lub on wyrzucił je z Towarzystwa Strażnica.
Dla J. F. Rutherforda pozbycie się z organizacji niewygodnych osób, i to nawet z kierownictwa, było bardzo proste, o czym świadczy poniższy cytat:
„Przy tej sposobności podano też zaskakujący komunikat: czterech opozycyjnych członków zarządu usunięto ze stanowiska, a brat Rutherford wyznaczył na ich miejsce czterech innych braci. Jak to przyjęto? Na sali zawrzało. (...) Chociaż owych czterech niezadowolonych członków zarządu zamianował brat Russell, to jednak ich nominacja nigdy nie została zatwierdzona przez głosowanie na dorocznym walnym zgromadzeniu Towarzystwa” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 67).
Widzimy, że J. F. Rutherford, będąc w siedmioosobowym zarządzie, potrafił w trzy osoby usunąć z niego czterech członków!
W roku 1925 J. F. Rutherford zaczął rozprawiać się też z Komitetem Redakcyjnym, pozostawionym testamentem przez C. T. Russella. Nie wiadomo czemu w polskiej Strażnicy angielski termin editorial committee (Komitet Redakcyjny) oddano dwukrotnie przez określenie „komitet śledczy” (czyżby ironicznie?):
„Artykuł pod tytułem »Narodzenie Narodu« wydrukowany był w Strażnicy z 1 marca (w języku polskim z 15 kwietnia) 1925 zaraz na początku pierwszego miesiąca żydowskiego i to pokazało, że królestwo zaczęło funkcjonować. Komitet śledczy [w ang. editorial committee], który był wybrany przez ludzi, wówczas miał przypuszczalną kontrolę nad wydawaniem Strażnicy. Większość tego komitetu nie chciała dopuścić do wydania artykułu pod tytułem »Narodzenie Narodu«, lecz z łaski Jehowy artykuł ten był wydrukowany. To rzeczywiście zaznaczyło początek końca tego komitetu śledczego [w ang. editorial committee] i pokazało, że Jehowa sam kieruje swoją organizacją” (Strażnica 15.08 1938 s. 249 [ang. 15.06 1938 s. 185]).
Rzeczywiście w roku 1931 J. F. Rutherford, wraz z podległym sobie zarządem Towarzystwa, rozprawił się całkowicie z Komitetem Redakcyjnym, który zaistniał dzięki testamentowi C. T. Russella:
„Strażnica jest jednym ze środków, które Bóg używa do pouczania swego ludu. Strażnica jest pod dozorem Strażnicy Towarzystwa Biblijnego i Broszur. W międzyczasie Rada Dyrektorów [ang. The Board of Directors] zgodnie z uchwałą obaliła Komitet Wydawczy [ang. Editorial Committee], który istniał i ukazywał się w Strażnicy, ponieważ nie widziała poparcia tegoż przez Pismo Święte. W miejsce Komitetu Wydawczego czyli Redakcyjnego znajduje się następujący tekst: »A wszyscy synowie twoi będą wyuczeni od Jehowy, i obfitość pokoju będą mieli synowie twoi.« (Izajasza 54:13) Poza tem przyjęto nową okładkę dla Strażnicy, co jest dostatecznie poparte przez Pismo Święte” (Strażnica 01.02 1932 s. 41 [ang. 01.12 1931 s. 360-361]).
Interesujące jest to, że Komitet Wydawczy nie miał poparcia w Biblii, a Rada Dyrektorów miała rzekomo takie poparcie!
Natomiast sam „testament” C. T. Russella, który ustawiał na dalsze lata pracę i osoby kierujące nią, w roku 1931 J. F. Rutherford zlekceważył następującymi słowami:
„Prezydent Strażnicy Towarzystwa Biblijnego i Broszur umarł w roku 1916. Swego czasu znalazło się niejakie pismo przez niego podpisane i które nazwane było jego »ostatnią wolą czyli testamentem« [ang. “last will and testament”], lecz które w rzeczywistości było czem innem. Następnie okazało się, że Brat Russell, w kilka lat przed śmiercią, przyszedł do wniosku, że nie mógł uczynić takiego testamentu. Dzieło organizacji Bożej nie podpada pod kierownictwo człowieka, ani też może być kierowane wolą jakiegoś stworzenia. Było niemożliwem prowadzić pracę Towarzystwa ku chwale i czci Boga według piśmiennego wyszczególnienia na tym papierze zwanym »testamentem« [ang. “will”]” (Strażnica 15.02 1932 s. 56 [ang. 15.12 1931 s. 376]).
J. F. Rutherford, już na samym początku, nie będąc w przeciwieństwie do C. T. Russella większościowym udziałowcem, uzurpował sobie prawa takie jak miał pastor:
„Kiedy brat Russell był prezesem Towarzystwa, decyzje o wydawaniu nowych publikacji podejmował wspólnie z wiceprezesem i sekretarzem-skarbnikiem. Nie konsultowano się w tej sprawie z całym zarządem. Rutherford postępował podobnie. Stąd też po jakimś czasie tych trzech członków prezydium zarządu Towarzystwa podjęło ważną decyzję” (Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975 s. 35).
Widzimy, że J. F. Rutherford prawie ręcznie sterował organizacją. Nie tylko usuwał jednostki i to znaczące, ale i organa Towarzystwa Strażnica. Te ogólne opisy uzupełniamy poniżej o konkretne osoby i ich losy w organizacji i poza nią.
Jeszcze należy dodać, że J. F. Rutherford specyficznym językiem zapowiadał, iż rozprawi się z tymi, którzy w jakiś sposób czczą stworzenie, czyli C. T. Russella:
„Przenieśmy się teraz do więzienia w Atlancie. Jest niedziela, 5 stycznia 1919 roku. J. F. Rutherford stuka w ścianę celi brata Macmillana i mówi: »Wystaw rękę«. Następnie podaje Macmillanowi telegram. Co w nim było napisane? Rutherford został ponownie wybrany prezesem. Później tego samego dnia brat Rutherford oznajmił A. H. Macmillanowi: »Chcę ci coś powiedzieć. Wczoraj powiedziałeś coś, o czym nie mogę zapomnieć – że gdybyśmy byli w Pittsburghu, zajęlibyśmy miejsce brata Russella i wywarli wpływ na wybory, i że Pan nie miałby możliwości wskazać, kogo wybiera. Otóż bracie, jeżeli kiedykolwiek się stąd wydostanę, to z pomocą Bożą zlikwiduję cały ten kult stworzenia. Nie dość na tym, wezmę sztylet prawdy i wypruję wnętrzności staremu Babilonowi. Zamknęli nas tutaj, ale się wydostaniemy«” (Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975 s. 48).
Paul S. L. Johnson – pielgrzym i wysłannik C. T. Russella do Londynu
P. S. L. Johnson (1873-1950) był jednym z najbardziej oddanych ludzi C. T. Russellowi. Był dzieckiem emigrantów z Polski pochodzenia żydowskiego. Wprawdzie nie pełnił urzędniczej funkcji w organizacji, ale był pielgrzymem (od 1904 r.) wysłanym nawet do Europy celem wprowadzenia tam porządku w Anglii w korporacji IBSA. To co robił odpowiadało pracy dzisiejszego „nadzorcy strefy”. Już w roku 1917 rozstał się on definitywnie z J. F. Rutherfordem:
„Krótko przed swoją śmiercią brat Russell postanowił, że Paul Johnson ma zostać wysłany do Anglii jako podróżujący przedstawiciel organizacji. Miał tam głosić dobrą nowinę, odwiedzać zbory i sporządzić sprawozdanie z działalności na tym terenie. Kiedy w listopadzie 1916 roku przybył do Anglii, bracia przyjęli go bardzo serdecznie. Niestety, ich podziw wypaczył jego osąd, przez co nabrał przekonania, że powinien zostać następcą brata Russella. Johnson bez upoważnienia usunął z angielskiej rodziny Betel kilka osób, które się mu sprzeciwiały. Próbował też przejąć kontrolę nad kontem bankowym organizacji w Londynie. Wtedy brat Rutherford wezwał go z powrotem do Stanów Zjednoczonych. Johnson wprawdzie wrócił do Brooklynu, ale zamiast pokornie przyjąć skorygowanie, wielokrotnie próbował przekonać brata Rutherforda, żeby pozwolił mu wrócić do Anglii i kontynuować tam działalność. Ponieważ mu się to nie udało, próbował wpłynąć na członków zarządu. Czterech z nich stanęło po jego stronie. Brat Rutherford spodziewał się, że mogą spróbować przejąć kontrolę nad środkami pieniężnymi organizacji w Stanach Zjednoczonych – tak jak wcześniej Johnson w Anglii. Podjął więc działania, by usunąć ich ze stanowisk” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 174-175).
Szerzej o jego osobie Towarzystwo Strażnica napisało w kilku publikacjach:
Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 627-628.
1973 Yearbook of Jehovah’s Witnesses s. 101-106;
Jehovah’s Witnesses in the Divine Purpose 1959 s. 69-71.
Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok
W tej ostatniej publikacji wspomniano o odejściu Johnsona i założeniu przez niego w roku 1918 grupy istniejącej do dziś pod nazwą Świecki Ruch Misyjny „Epifania”:
„P. S. L. Johnson utworzył grupę z siedzibą w Filadelfii, gdzie wydawał pismo Teraźniejsza Prawda i Zwiastun Epifanii Chrystusowej. Pozostał tam aż do śmierci, nazywając siebie »wielkim arcykapłanem ziemi«. Od roku 1918 kolejne rozbieżności spowodowały dalszy podział, aż wreszcie pierwotna grupa dysydentów, którzy się odłączyli od Towarzystwa Strażnica, rozpadła się na kilka poróżnionych ze sobą odłamów” (Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok
W wyborach do siedmioosobowego zarządu Towarzystwa w roku 1918 Johnson zajął dopiero 15 miejsce i to w dużym stopniu zadecydowało o jego odejściu (po nazwisku podano liczbę oddanych głosów na poszczególnych kandydatów):
„J. F. Rutherford 194,106
A. H. Macmillan 161,871
W. E. Van Amburgh 160,215
W. E. Spill 118,259
J. A. Bohnet 113,422
C. H. Anderson 107,175
G. H. Fisher 83,260
A. N. Pierson 57,721
Menta Sturgeon 27,261
R. H. Hirsh 23,198
I. F. Hoskins 22,660
A. I. Ritchie 22,631
J. D. Wright 22,623
H. C. Rockwell 18,178
P. S. L. Johnson 6,469
W. J. Hollister
P. S. L. Johnson przed odejściem był pielgrzymem od roku 1904 (ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 [reprint; dopisek o pielgrzymach z 1919 r.]) i jednym z 17 mówców na pogrzebie C. T. Russella (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6006-6008 [reprint]).
Jeśli chodzi o funkcję „pielgrzyma” to ona do roku 1927 odpowiadała bardziej niedawnej funkcji „nadzorcy strefy”, niż „nadzorcy obwodu” czy „nadzorcy okręgu” (zlikwidowana w 2014 r.). Tym bardziej, że pielgrzymi wysyłani byli z wykładami często nawet na inny kontynent. Byli oni oficjalnymi „przedstawicielami Towarzystwa Strażnica”:
„W latach 1894-1927 tych podróżujących mówców nazywano najpierw przedstawicielami Towarzystwa Traktatowego – Strażnica, a następnie pielgrzymami” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 223).
Czterech członków zarządu – usunięcie ich przez J. F. Rutherforda
Wspomnieliśmy powyżej o tym, że „czterech opozycyjnych członków zarządu usunięto ze stanowiska, a brat Rutherford wyznaczył na ich miejsce czterech innych braci” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 67).
Kim były te osoby, których nazwisk nie wymienia bezpośrednio Towarzystwo Strażnica, a trzeba je samemu odnaleźć?
Tych czterech odsuniętych z zarządu znamy z nazwisk i są to:
A. I. Ritchie (wiceprezes), H. C. Rockwell, J. D. Wright,
Jednak dziś Towarzystwo Strażnica tak oto pisze o ich statusie:
„Ponieważ jednak na dorocznym spotkaniu nie zostali ponownie wybrani, w rzeczywistości przestali należeć do zarządu! Dlatego w lipcu 1917 roku brat Rutherford skorzystał z przysługującego mu prawa i wyznaczył na te stanowiska czterech lojalnych mężczyzn” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 175).
Trzeba tu dodać, że J. F. Rutherford po prostu w momencie wyboru siebie na prezesa w styczniu 1917 roku nie zorganizował zatwierdzenia tych czterech osób, które później usunął. Po prostu wtedy ciągle jeszcze uznawał on, że ich „zamianował brat Russell”:
„Chociaż owych czterech niezadowolonych członków zarządu zamianował brat Russell, to jednak ich nominacja nigdy nie została zatwierdzona przez głosowanie na dorocznym walnym zgromadzeniu Towarzystwa” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 67).
Później, gdy spór trwał nadal, Sędzia zaczynał działać na granicy prawa.
Ciekawe, że inna publikacja mówi o nich, jako o „czterech członkach zarządu Towarzystwa”:
„Wkrótce pojawiła się opozycja. Czterech członków zarządu Towarzystwa posunęło się nawet do próby pozbawienia Rutherforda uprawnień administracyjnych” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 66).
Widać z tego, że Towarzystwo Strażnica różnie o tych osobach pisze, w zależności od swych potrzeb.
Poniżej omawiamy te osoby oraz dołączonego do zarządu A. N. Piersona, co miało miejsce zaraz po śmierci C. T. Russella.
A. I. Ritchie – ostatni wiceprezes z czasów C. T. Russella
Nie posiadamy informacji, od kiedy A. I. Ritchie był związany z C. T. Russellem, ani kiedy przyjął chrzest. Urodził się on w roku
Wiemy, że nie było go w zarządzie Towarzystwa Strażnica w roku 1884 i 1894, bo znany jest skład tego gremium z tych lat (patrz ang. Strażnica 01.01 1885 s. 707 [reprint]; ang. Strażnica, wydanie specjalne, 25.04 1894 s. 56). Nie było go też w składzie Komitetu Redakcyjnego, który C. T. Russell ogłosił w roku 1907 w swym testamencie. W Strażnicy wymieniono go pierwszy raz w roku 1908 (ang. Strażnica 15.07 1908 s. 219).
Wiemy zaś, że w momencie śmierci C. T. Russella wiceprezesem Towarzystwa Strażnica był właśnie on – A. I. Ritchie. Funkcję tę pełnił on co najmniej od roku 1911 (Vice-President A. I. Ritchie – ang. Strażnica 01.10 1911 s. 4889 [reprint]; wcześniej Strażnica prawie nie podawała tego typu danych; w każdym razie jeszcze w roku 1904 wiceprezesem był H. Weber [od 1894], który wtedy zmarł – ang. Strażnica 01.02 1904 s. 3314, reprint):
„Podczas dwóch miesięcy, listopada i grudnia 1916 roku, tymczasowa administracja spoczywała w rękach Komitetu Wykonawczego, składającego się z trzech braci: wiceprezydenta Ritchie, sekretarza-skarbnika Van Amburgha i radcy prawnego Rutherforda” (Nowożytna historia świadków Jehowy ok. 1957 cz. I, s. 56 [ang. Strażnica 15.03 1955 s. 175]).
Był więc on, jako wiceprezes, naturalnym kandydatem na następcę C. T. Russella. Figurował on też w tymczasowym Komitecie Wykonawczym w roku 1916:
„Ponadto zarząd Towarzystwa Biblijnego i Traktatowego – Strażnica powołał Komitet Wykonawczy, w skład którego wchodzili trzej członkowie: A. I. Ritchie, W. E. Van Amburgh i J. F. Rutherford. Komitet ten, podległy zarządowi, sprawował ogólny nadzór nad działalnością Towarzystwa” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 64).
Jednak A. I. Ritchie nie został w styczniu 1917 roku wybrany nawet na funkcję wiceprezesa (jak dotychczas), a został tylko zwykłym członkiem zarządu.
Poniżej podajemy składy zarządu z końca roku 1916 i ze stycznia 1917 roku. W pierwszym A. I. Ritchie był jeszcze wiceprezesem, a w drugim już tylko członkiem zarządu, bo wiceprezesem został wybrany A. N. Pierson:
„Zgodnie ze statutem Towarzystwa Strażnica zarząd miał się składać z siedmiu członków. Statut przewidywał, że w razie śmierci jednego z nich pozostali zadecydują, kto ma objąć wakat. Dwa dni po śmierci Russella na posiedzeniu zarządu Towarzystwa wybrano więc na jego członka A. N. Piersona. A oto siedmiu członków ówczesnego zarządu: A. I. Ritchie, W. E. Van Amburgh, H. C. Rockwell, J. D. Wright, I. F. Hoskins, A. N. Pierson i J. F. Rutherford. Grono to wybrało później trzyosobowy Komitet Wykonawczy” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 65).
„Jednak na spotkaniu, które odbyło się 6 stycznia 1917 roku, zostało wybranych tylko trzech członków zarządu: Joseph Rutherford został prezesem, Andrew N. Pierson wiceprezesem, a William E. Van Amburgh sekretarzem-skarbnikiem. W sprawie pozostałych stanowisk, które do tej pory zajmowali ci czterej przeciwnicy, nie przeprowadzono głosowania. W przeszłości zostali oni wybrani do zarządu i część osób myślała, że pozostaną tam już do końca życia” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 175).
Oto ci ‘co myśleli’, że „pozostaną tam już do końca życia”:A. I. Ritchie, H. C. Rockwell, J. D. Wright, I. F. Hoskins.
W roku
A. I. Ritchie z czasem opuścił Towarzystwo Strażnica (nie wiemy w którym roku) przystając do niezależnych badaczy Pisma Świętego. Później, na przełomie roku 1927 i 1928, odwiedził nawet konwencję polskich badaczy Pisma Świętego w Ameryce (patrz Straż Nr 2, 1928 s. 32).
http://wydawnictwostraz.org/images/stories/dawne_1928/S1928_02.pdf
Był też w roku 1932 mówcą na konwencji drugich badaczy Pisma Świętego (patrz Brzask Nowej Eryi Zwiastun Obecności Chrystusa Nr 1, 1933 s. 14).
http://wydawnictwostraz.org/images/stories/brzask_1933/B1933_01.pdf
Dziś niewielu Świadków Jehowy o tym wie, bo ich organizacja nie poinformowała o tym na łamach swych publikacji.
A. I. Ritchie był też jednym z 17 mówców na pogrzebie C. T. Russella (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6010 [reprint]).
H. C. Rockwell, J. D. Wright, I. F. Hoskins – członkowie zarządu
Członkowie zarządu z czasów C. T. Russella przepadli w roku 1918 w wyborach Towarzystwa Strażnica. Zajęli oni miejsca: 11, 13 i 14.
„J. F. Rutherford 194,106
A. H. Macmillan 161,871
W. E. Van Amburgh 160,215
W. E. Spill 118,259
J. A. Bohnet 113,422
C. H. Anderson 107,175
G. H. Fisher 83,260
A. N. Pierson 57,721
Menta Sturgeon 27,261
R. H. Hirsh 23,198
I. F. Hoskins 22,660
A. I. Ritchie 22,631
J. D. Wright 22,623
H. C. Rockwell 18,178
P. S. L. Johnson 6,469
W. J. Hollister
Jak widać trzej omawiani członkowie zarządu, jak i inni zwolennicy C. T. Russella (Pierson, Ritchie, Johnson, Sturgeon, Hirsh) w roku 1918 nie dostali się w ogóle do kierownictwa Towarzystwa.
Organizacja ta tak to skomentowała:
„Nikomu z przeciwników nie udało się dostać do zarządu. (...) Próba przejęcia kontroli przez oponentów spaliła na panewce. Pojednanie wiernych braci oraz przeciwników stało się niemożliwe” (Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975 s. 36).
Wcześniej, bo 31 lipca 1917 roku Hoskins (i Hirsh) został usunięty ze stanowiska w drugiej korporacji założonej przez C. T. Russella (Peoples Pulpit Association) za rozpowszechnianie różnych informacji o J. F. Rutherfordzie i innych „braciach” (patrz Harvest Siftings (cz. 2) 01.10 1917 s. 27).
Nie wiemy od kiedy omawiane osoby były członkami zarządu, bo Towarzystwo Strażnica mało kiedy podawało w swym czasopiśmie te dane. Dwóch z nich (H. C. Rockwell, I. F. Hoskins) wymienia testament C. T. Russella z roku 1907 („Jedno z takich zabezpieczeń zostało wyłuszczone w jego testamencie z dnia 27 czerwca 1907 roku” – Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 13 s. 27-28), który jednak nie odnosił się do powyższego (do zarządu), a tylko do kolegium redagującego czasopismo Strażnica. Testament ten był napisany, jak widać, dziewięć lat przed śmiercią C. T. Russella i jedna ze wskazanych w nim osób już nie żyła (J. Edgar, zm. 1910). Oto kluczowe słowa z niego:
„Nazwiska braci komitetu redakcyjnego są następujące:
William E. Page,
William E. Van Amburgh,
Henry Clay Rockwell,
E. W. Brenneisen,
F. H. Robison.
Nazwiska pięciu innych, których polecam jako najodpowiedniejszych do zapełnienia wakującego miejsca w komitecie redakcyjnym są następujące:
E. Burgess, Robert Hirsch, Issaak Hoskins, Geo. H. Fisher (Scranton), J. F. Rutherford, Dr John Edgar” (Strażnica grudzień 1916 s. 5 [patrz też Kryzys sumienia R. Franz 2006 s. 463, por. fotokopia angielskiego oryginału s. 461]).
Ci trzej wymienieni zostali w ang. Strażnicy jako pielgrzymi, którzy zaczynali w danym roku swoją pracę:
I. F. Hoskins w 1907 r., ang. Strażnicy 01.10 1907 s. 4066 (reprint).
J. D. Wright w 1901 r., ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 (reprint).
H. C. Rockwell w 1904 r., ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 (reprint).
[Spis dodany w 1919 r. w reprincie z 1901 r. podający nazwiska nowych pielgrzymów z lat 1901-1919; również J. F. Rutherford wymieniony jest w nim jako pielgrzym od 1907 r.]
W roku 1918 I. F. Hoskins, J. D. Wright i H. C. Rockwell oraz inni badacze należeli do założycieli PBI (Pastoral Bible Institute), czyli Pastoralnego Instytutu Biblijnego, nowej grupy badaczy Pisma Świętego, niezależnej od Towarzystwa Strażnica.
Andrew N. Pierson – wiceprezes z początków rządów J. F. Rutherforda
Niewiele wiemy o Andrew N. Piersonie. Angielska Strażnica 15.05 1908 s. 4170 (reprint) wspomina tylko o „bracie Piersonie” (relacja C. T. Russella z Plymouth w Anglii, gdzie on go gościł). Natomiast ang. Strażnica 15.08 1908 s. 4229 (reprint) mówi już wprost o „A. N. Piersonie”. Wymieniony jest on w dużej grupie osób, które podjęły się odnawiać codziennie „ślubowanie” (tzw. „ślub Panu”), wprowadzone nieco wcześniej. Nie jest on wymieniony w Strażnicach jako nowy pielgrzym z latach 1901-1919.
Niedawno napisano o A. N. Piersonie jako o wiernym C. T. Russellowi i to go pewnie z czasem zgubiło w oczach nowego prezesa:
„W Strażnicy z 15 stycznia 1917 roku tak opisano wyniki zebrania statutowego: »Brat Pierson w nader stosowny sposób dał wyraz docenianiu i miłości dla brata Russella, oświadczając zarazem, że został upoważniony przez braci z całego kraju do oddania ich głosów na brata Rutherforda, a następnie powiedział, iż całkowicie się z tym zgadza«” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 65 [patrz ang. Strażnica 15.01 1917 s. 6033, reprint]).
W związku z tym szczególne znaczenie ma to, że został on wybrany do zarządu Towarzystwa Strażnica, zaraz po śmierci pastora (po dwóch dniach), jakby „za” C. T. Russella:
„Statut przewidywał, że w razie śmierci jednego z nich pozostali zadecydują, kto ma objąć wakat. Dwa dni po śmierci Russella na posiedzeniu zarządu Towarzystwa wybrano więc na jego członka A. N. Piersona” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 65).
W styczniu 1917 roku wybrano A.N. Piersona na wiceprezesa, co było pewnie dużą niespodzianką, bo w zarządzie Towarzystwa Strażnica był on dopiero od dwóch miesięcy (!):
„Jednak na spotkaniu, które odbyło się 6 stycznia 1917 roku, zostało wybranych tylko trzech członków zarządu: Joseph Rutherford został prezesem, Andrew N. Pierson wiceprezesem, a William E. Van Amburgh sekretarzem-skarbnikiem. W sprawie pozostałych stanowisk, które do tej pory zajmowali ci czterej przeciwnicy, nie przeprowadzono głosowania. W przeszłości zostali oni wybrani do zarządu i część osób myślała, że pozostaną tam już do końca życia” (Rocznik Świadków Jehowy 2017 s. 175).
„A oto siedmiu członków ówczesnego zarządu: A. I. Ritchie, W. E. Van Amburgh, H. C. Rockwell, J. D. Wright, I. F. Hoskins, A. N. Pierson i J. F. Rutherford” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 65). Por. ang. Strażnica 15.12 1916 s. 6024 (reprint).
Jednak kariera wiceprezesa A. N. Piersona była krótka. Już w styczniu 1918 roku nie był on ani wiceprezesem, ani członkiem zarządu. Jego miejsce wiceprezesa zajął C. H. Anderson:
„Na dorocznym walnym zgromadzeniu, które się odbyło 5 stycznia 1918 roku, największą liczbę głosów otrzymało następujących siedmiu braci: J. F. Rutherford, C. H. Anderson, W. E. Van Amburgh, A. H. Macmillan, W. E. Spill, J. A. Bohnet i G. H. Fisher. Spośród tych siedmiu członków zarządu wybrano trzyosobowe prezydium: J. F. Rutherford został prezesem, C. H. Anderson – wiceprezesem, a W. E. Van Amburgh – sekretarzem-skarbnikiem” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 68).
Podano nawet liczbę głosów na poszczególnych kandydatów do siódemki zarządu:
„J. F. Rutherford 194,106
A. H. Macmillan 161,871
W. E. Van Amburgh 160,215
W. E. Spill 118,259
J. A. Bohnet 113,422
C. H. Anderson 107,175
G. H. Fisher 83,260
A. N. Pierson 57,721
Menta Sturgeon 27,261
R. H. Hirsh 23,198
I. F. Hoskins 22,660
A. I. Ritchie 22,631
J. D. Wright 22,623
H. C. Rockwell 18,178
P. S. L. Johnson 6,469
W. J. Hollister
A. N. Pierson zajął pechowe ósme miejsce, będąc już poza zarządem. Razem z A. N. Piersonem przepadli wszyscy zwolennicy C. T. Russella i jego bliscy współpracownicy oraz wyznaczeni przez niego kiedyś do Komitetu Redakcyjnego (Sturgeon, Hirsh, Hoskins, Ritchie, Wright, Rockwell, Johnson).
Towarzystwo Strażnica tak to skomentowało:
„Nikomu z przeciwników nie udało się dostać do zarządu. (...) Próba przejęcia kontroli przez oponentów spaliła na panewce. Pojednanie wiernych braci oraz przeciwników stało się niemożliwe” (Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975 s. 36).
„Na zebraniu tym, które odbyło się 5 stycznia 1918 roku, kilku wpływowych mężczyzn wcześniej usuniętych z Betel próbowało przejąć kontrolę nad organizacją. Richard Barber, wierny nadzorca podróżujący, rozpoczął to spotkanie modlitwą. Po przedstawieniu sprawozdania z działalności w poprzednim roku rozpoczęto coroczne wybory członków zarządu. Brat Barber wysunął kandydaturę Josepha Rutherforda oraz sześciu innych braci. Wtedy pełnomocnik trzymający stronę przeciwników zgłosił siedmiu innych mężczyzn, w tym tych usuniętych z Betel. Nie zostali oni wybrani. Olbrzymią większością głosów członkowie korporacji wybrali do zarządu brata Rutherforda i sześciu innych wiernych braci” (Strażnica październik 2018 s. 3).
Nie wiemy z dzisiejszych publikacji Towarzystwa Strażnica, czy A. N. Pierson w czymś zagrażał prezesowi J. F. Rutherfordowi, że tak szybko przestał być wiceprezesem i członkiem zarządu. Wiele piszą o tym niezależni badacze Pisma Świętego (np. J. Grzesik), ale zainteresowanych tym szerokim tematem odsyłamy do ich publikacji.
Patrz opracowania J. Grzesika: http://alija.4me.pl/PK.html
Pewnie wielu informacji może też nam dostarczyć angielska broszura Towarzystwa Strażnica z roku 1917 (patrz Harvest Siftings 1917 s. 1-32 [w dwóch częściach]). Opisuje ona cały konflikt dotyczący zarządu tej organizacji z końca roku 1916 i z roku 1917 (A. N. Pierson podobno wstawiał się za oponentami J. F. Rutherforda).
Patrz Harvest Siftings: http://www.strictlygenteel.co.uk/booklets/
W roku 1919 opozycyjni działacze wobec J. F. Rutherforda już w wyborach nie startowali, gdyż w roku 1918 tworzona była nowa grupa badaczy Pisma Świętego. Oto nowy skład zarządu z roku 1919:
„J. F. Rutherford. 112,000
C. A. Wise 111,712
R. H. Barber 97,828
W. E. Van Amburgh 88,307
W. E. Spill. 84,148
W. F. Hudgings 75,942
C. H. Anderson
Zobaczymy poniżej, jak wiceprezesi z czasów C. T. Russella krótko byli na usługach prezesa J. F. Rutherforda:
A. I. Ritchie (od 31 października 1916 r. do stycznia 1917 r. [wcześniej był wiceprezesem co najmniej od 1911 r.]).
A. N. Pierson (od stycznia 1917 r. do stycznia 1918 r.).
Nie są nam znane szczegółowo dalsze losy Piersona. W każdym razie nie wymienia go angielski Rocznik wśród ordynowanych kaznodziejów Towarzystwa z lat 1921-1922 (patrz 1922 Year Book I.B.S.A. s. 17). Nie pada już jego nazwisko po roku 1918 w Strażnicach. Opuścił on Towarzystwo Strażnica.
Pierson zmarł w październiku 1925 roku, o czym wspomniały dwa czasopisma: The Herald of Christ’s Kingdom (związane z niezależnymi badaczami Pisma Świętego) i New Era Enterprise.
https://jeromehistory.blogspot.com/2020/06/george-fisher-and-andrew-pierson.html
Menta Sturgeon i L. W. Jones – sekretarze C. T. Russella
W ostatnim etapie życia C. T. Russell miał co najmniej trzech osobistych sekretarzy oraz sekretarza-skarbnika Towarzystwa Strażnica (William E. Van Amburgh). Jeden z nich na ogół pozostawał w kwaterze głównej Towarzystwa (A. H. Macmillan), gdy pastor podróżował, a dwóch pozostałych to ci, którzy mu towarzyszyli w wyjazdach (Menta Sturgeon lub L. W. Jones).
Pierwszy, A. H. Macmillan (1877-1966), pozostał do końca wierny prezesowi J. F. Rutherfordowi (zm. 1942), a później N. Knorrowi (zm. 1977).
Natomiast dwaj pozostali opuścili Towarzystwo Strażnica na początku rządów J. F. Rutherforda.
M. Sturgeon był pielgrzymem od roku 1909 (ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 [reprint; dopisek o pielgrzymach z 1919 r.]). Był też jednym z 17 mówców na pogrzebie C. T. Russella i towarzyszył mu w ostatniej jego podróży misyjnej, będąc świadkiem jego śmierci, którą opisał (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6001-6006 [reprint]):
„Dnia 16 października 1916 roku brat Russell oraz jego sekretarz Menta Sturgeon wybrali się w zaplanowaną podróż z wykładami do zachodniej i południowo-zachodniej części USA. Jednakże Russell był już wtedy ciężko chory” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 63).
„[Russell] Często wspominał o przygotowaniu siódmego tomu Wykładów Pisma Świętego. Kiedy o tę sprawę zapytał go tuż przed jego śmiercią towarzyszący mu w podróżach Menta Sturgeon, brat Russell odrzekł: »Może to napisać ktoś inny«” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 623).
Co ciekawe w Komitecie Redakcyjnym jeszcze w grudniu 1917 roku, widnieje M. Sturgeon, który jednak nie był wymieniony w testamencie C. T. Russella na tę funkcję (Strażnica grudzień 1917 s. 162). Był on w tym gremium co najmniej od czerwca 1917 roku (Strażnica czerwiec 1917 s. 66 [we wcześniejszych polskich Strażnicach nie zamieszczano składu tego komitetu]).
W styczniu 1918 roku Sturgeon znika z Komitetu Redakcyjnego, a zastępuje go Georg H. Fisher (Strażnica styczeń 1918 s. 2), który też z czasem opuści Towarzystwo Strażnica.
Sturgeon w roku 1918 związał się z grupą badaczy Pisma Świętego zwaną PBI, czyli Pastoral Bible Institute (patrz powyżej). Było to po tym, gdy w styczniu 1918 w wyborach siedmioosobowego zarządu Towarzystwa zajął dziewiąte miejsce (patrz powyżej).
Kim był Leslie W. Jones, kolejny sekretarz C. T. Russella?
Z zawodu był lekarzem i dlatego był nieodzownym w podróżach chorowitego pastora, szczególnie tych kongresowych (konwencyjnych).
Był on twórcą sprawozdań kongresowych z wielu lat. Angielski skorowidz do publikacji Towarzystwa Strażnica (Watch Tower Publications Index 1986-1990, 1992), na stronie 113 pod hasłem Convention Reports (Sprawozdania z kongresów) wymienia L. W. Jonesa jako autora sprawozdań kongresowych (konwencyjnych) z lat 1905-1916 (np. 1916, Souvenir Notes—Bible Students’ Conventions (International Bible Students Souvenir Convention Report) (L. W. Jones)).
Również on przemawiał na wspomnianym pogrzebie C. T. Russella (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6009 [reprint]).
Materiały ze sprawozdań kongresowych wykorzystał on w dużym stopniu w wydanej przez siebie książce pt. What Pastor Russell Said. His answers to hundreds of questions (1917), choć znana jest też ona pod określeniem Question Book (dziś wydawcą jej jest badackie wydawnictwo Chicago Bible Students z USA). Została ona wydana również w Polsce pod dwoma różnymi tytułami:
Co kaznodzieja Russell odpowiadał na zadawane jemu liczne pytania (Chicago 1947, Kraków 1989).
Co powiedział Pastor Russell (Białogard 2015).
W roku
Leslie W. Jones jest też współautorem książki pt. The Laodicean Messenger: Being the Memoirs of the Life, Works and Character of That Faithful and Wise Servant of the Most High God (1923), jak podaje jedno ze źródeł:
The book was written by William N. Wisdom and L.W. Jones, who at that time were prominent members of the International Bible Students Association.
https://archive.org/details/TheLaodiceanMessenger
[William M. Wisdom – pielgrzym od 1912 r. (ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 [reprint; dopisek o pielgrzymach z 1919 r.])]
W roku 1919 już kto inny sporządzał raporty z konwencji (G. A. Glendon, Jr.), jak podaje angielski skorowidz Świadków Jehowy (patrz powyżej; w latach 1917-1918 brak sprawozdań). Natomiast w jednej z publikacji badaczy Pisma Świętego tak oto wspomniano dalsze losy L. W. Jonesa:
„W latach dwudziestych przestał współpracować z Towarzystwem na Brooklynie, ale pozostał w społeczności braterskiej jako starszy w niezależnym zborze badaczy Pisma Świętego w Chicago, aż do śmierci 26 listopada 1946 r.” (Straż Nr 2, 2012, art. pt. Uczestnicy podróży).
Robert Hirsh – ‘rezerwowy’ wyznaczony przez C. T. Russella
R. H. Hirsh był wymieniany w testamencie C. T. Russella wśród rezerwowych osób do Komitetu Redakcyjnego (Strażnica grudzień 1916 s. 5).
Został do niego włączony w grudniu 1916 roku (ang. Strażnica grudzień 1916 s. 5997) i był jego członkiem do grudnia roku 1917, gdy zrezygnował (Strażnica grudzień 1917 s. 162). W styczniu 1918 roku zastąpił go W. E. Page (Strażnica styczeń 1918 s. 2), który wymieniony był także w testamencie C. T. Russella.
Od roku 1907 Hirsh był pielgrzymem (ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 [reprint; dopisek o pielgrzymach z 1919 r.])
Dnia 31 lipca 1917 roku Hirsh został usunięty z władz drugiej korporacji założonej przez C. T. Russella (Peoples Pulpit Association) za rozpowszechnianie różnych informacji o J. F. Rutherfordzie i innych „braciach”, które nie spodobały się prezesowi (patrz Harvest Siftings [cz. 2] 01.10 1917 s. 27). Ale to nie oznaczało jeszcze końca jego bytności w Towarzystwie Strażnica.
W wyborach do siedmioosobowego zarządu Towarzystwa w styczniu 1918 roku zajął 10 miejsce (ang. Strażnica 15.01 1918 s. 6202) i nie wszedł do jego składu.
Między innymi te fakty zadecydowały, że odszedł z tej organizacji i początkowo należał do współtwórców grupy badaczy PBI, a później, także w roku 1918, wraz z P. S. L. Johnsonem i R. G. Jolly utworzył osobną grupę w USA, znaną w Polsce jako Świecki Ruch Misyjny „Epifania” (ang. Laymen’s Home Missionary Movement). Hirsh odszedł z tego wyznania w roku 1920.
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiecki_Ruch_Misyjny_%E2%80%9EEpifania%E2%80%9D
Interesująca jest informacja z czerwca 1918 roku. W Strażnicy podano, że R. H. Hirsch, jeden ze znanych osób organizacji, był także wśród aresztowanych urzędników Towarzystwa Strażnica, jako dziewiąty (!), a nie jak dziś podaje się, że było ośmiu zatrzymanych:
„Proces w Brooklynie
W dniu 7-ym maja Federalny Sąd wschodniego dystryktu Nowego Yorku wydał waranty na aresztowanie dziewięciu braci połączonych z Komitetem Redakcyjnym »Strażnicy« i mających związek z napisaniem i wydaniem Siódmego Tomu, a mianowicie: J. F. Rutherford, W. E. Van Amburgh, A. H. Macmillan, Robert J. Martin, C. J. Woodworth, G. H. Fisher, R. H. Hirsch, G. D. Cecca i F. H. Robison, a to pod zarzutem konspiracyi, mającej na celu stawianie przeszkód prowadzeniu wojny przez Stany Zjednoczone. Rozprawa sądowa rozpoczęła się 3-go czerwca w sądzie wielkoprzysięgłych. (...) Chociaż sędziowie przysięgli są liberalnie usposobieni, wszakże nie można rokować, na którą stronę przechyli się sprawa. To jednak na pewno wiemy, że wszyscy w niej interesowani są zdecydowani przyjąć wszystko, co opatrzność Pańska dozwoli, bądź cierpienia, bądź wstyd i hańbę dla Imienia Jego” (Strażnica czerwiec 1918 s. 82; por. ang. Strażnica 01.06 1918 s. 6270 [reprint]).
Oto obecna lista uwięzionych Towarzystwa Strażnica, bez uwzględnienia Hirsha:
„Byli to: Joseph F. Rutherford – prezes Towarzystwa Strażnica, William E. Van Amburgh – sekretarz-skarbnik Towarzystwa, Robert J. Martin – nadzorca biura, Frederick H. Robison – członek Komitetu Redakcyjnego Strażnicy, A. Hugh Macmillan – członek zarządu Towarzystwa, George H. Fisher i Clayton J. Woodworth – redaktorzy Dokonanej tajemnicy. Giovanni DeCecca, pracujący w Dziale Włoskim biura Towarzystwa Strażnica” (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 652).
„Niemniej jednak 7 maja 1918 roku wydano nakazy aresztowania ośmiu członków zarządu oraz komitetu wydawniczego Towarzystwa Strażnica, w tym jego prezesa, J.F. Rutherforda” (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 19 s. 13).
W tej Strażnicy z 1918 roku R. H. Hirsh (różnie pisano jego nazwisko: Hirsch lub Hirsh) wymieniony jest też w Komitecie Redakcyjnym (Strażnica czerwiec 1918 s. 82). Choć wcześniej zrezygnował on z tego gremium (styczeń 1918 r.), to jednak w czerwcu 1918 roku znów powrócił do niego.
Był więc on w tym czasie jeszcze związany z Towarzystwem Strażnica. Owszem, później opuścił tę organizację, ale to nie oznacza, że dziś może ta organizacja fałszować fakty!
Dlaczego w roku 1918 wymieniła go ona wśród aresztowanych, a później już nigdy nie wspomniała o nim, jako jednym z dziewięciu aresztantów?
Może to, że również ‘odstępcy’ byli aresztowani, odbierało organizacji status jedynych prześladowanych?
Niekonsekwencją Towarzystwa Strażnica jest to, że wymieniło ono niedawno Hirsha jako występującego w testamencie C. T. Russella (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 64).
Inni znani badacze C. T. Russella – odeszli za czasów J. F. Rutherforda
Znanych jest z nazwiska co najmniej kilku czołowych pielgrzymów czy mówców z Towarzystwa Strażnica, którzy opuścili je. Poniżej omawiamy ich osoby skrótowo.
R.G. Jolly (zm 1979) od roku 1913 był pielgrzymem Towarzystwa Strażnica (ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 [reprint; dopisek o pielgrzymach z 1919 r.]). Następnie od roku 1918 należał do współtwórców grupy badaczy PBI, a później, także w roku 1918, wraz z P. S. L. Johnsonem i R. H. Hirshem utworzył osobną grupę w USA, znaną w Polsce jako Świecki Ruch Misyjny „Epifania” (ang. Laymen’s Home Missionary Movement). Był następcą P. S. L. Johnsona w kierowaniu grupą po jego śmierci w roku 1950.
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awiecki_Ruch_Misyjny_%E2%80%9EEpifania%E2%80%9D
Ingram I. Margeson, jeden z 17 mówców na pogrzebie C. T. Russella (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6009 [reprint]). Od roku 1918 współtwórca grupy badaczy PBI.
F. F. Cook, od roku 1911 pielgrzym Towarzystwa Strażnica (ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 [reprint; dopisek o pielgrzymach z 1919 r.]). Od roku 1918 współtwórca grupy badaczy PBI.
Randolph Elwood Streeter, od roku 1902 pielgrzym Towarzystwa Strażnica (ang. Strażnica 01.06 1901 s. 2829 [reprint; dopisek o pielgrzymach z 1919 r.]). Od roku 1918 współtwórca grupy badaczy PBI.
Do współtwórców grupy badaczy PBI należeli kolejni znani ze Strażnic mówcy i działacze Towarzystwa Strażnica:
Francis H. McGee
P. L. Greiner
dr Samuel Nelson Wiley
E. J. Pritchard.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pastoralny_Instytut_Biblijny
Z 17 mówców z pogrzebu C. T. Russella kolejnych kilku nie pojawia się w spisie ordynowanych kaznodziejów w angielskim Roczniku Towarzystwa Strażnica za lata 1921-1922 (patrz 1922 Year Book I.B.S.A. s. 16-18):
G. C. Driscoll (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6008 [reprint]).
F. W. Manton (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6008 [reprint]).
J. T. D. Pyles (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6009 [reprint]).
D. Kihlgren (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6010 [reprint]).
E. A. McCosh (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6010-6011 [reprint]).
C. B. Shull (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6011 [reprint]).
E. W. V. Kuehn (ang. Strażnica 01.12 1916 s. 6011 [reprint]).
Prawdopodobnie wszyscy oni opuścili Towarzystwo Strażnica i J. F. Rutherforda.
Wikipedia w haśle Pastoralny Instytut Biblijny podaje:
„Na podstawie porównania sprawozdań z Pamiątki śmierci Chrystusa z 5 kwietnia 1917 i 13 kwietnia 1919 ocenia się, że zbory związane z Towarzystwem Strażnica opuściło mniej niż 4000 osób”.
Rzeczywiście możemy tu przytoczyć w miarę szczegółowe dane dotyczące Pamiątki, które wyglądają następująco:
1917 r. – „Jednakże częściowe sprawozdanie o wieczerzy Pamiątki z roku 1917 (5 kwietnia) wykazało, że były obecne 21.274 osoby” (Nowożytna historia Świadków Jehowy ok. 1955 cz. 1, s. 63; ang. Strażnica 01.04 1955 s. 206);
1918 r. – brak danych, „W roku 1918 z powodu trudności zewnętrznych i wewnętrznych nie zebrano danych co do obecności na Pamiątce” (Dzieje Świadków Jehowy w czasach nowożytnych. Stany Zjednoczone Ameryki. Na podstawie Rocznika Świadków Jehowy na rok 1975 s. 36-37; ang. s. 94);
1919 r. – „W niedzielę, 13 kwietnia 1919 roku, w wielu krajach obchodzono Pamiątkę śmierci Chrystusa. Przybyło na nią 17 961 osób. W porównaniu z niepełnym sprawozdaniem z roku 1917 liczba ta zmniejszyła się o ponad 3000, co ukazuje skutki przesiania” (Strażnica Rok CVIII [1987] Nr 19 s. 14).
Jeszcze bardziej niekorzystnie wygląda porównanie liczby osób, które były kolporterami (głosicielami) w tamtych latach:
„1893-
1918 – przeciętna liczba głosicieli: 3868 (najwyższa: brak danych), wzrost procentowy: brak danych (1950 Yearbook of Jehovah’s WitnessesJehovah’s s. 24).
Jeszcze inne dane wskazuje zastępca J. F. Rutherforda w korporacji Towarzystwa Strażnica w Detroit, wiceprezes M. Kostyn (1888-1971; wiceprezes w 1921 r.; w zarządzie od 1919-1922). Tak oto po wielu latach, gdy należał już do niezależnych badaczy Pisma Świętego, opisywał podziały:
„Za życia pastora Russella, za wyjątkiem kilku drobnych nietaktów, przez lat 40 była jedność między poświęconymi. Po jego zgonie w jesieni 1916, już przy jego zwłokach zaczął się ferment, kto będzie większy. Innymi słowy, kto z dyrektorów lub mówców zajmie miejsce kierowania pracą, którą przez lat 40 prowadził ulubiony przez wszystkich pastor Russell?
Po pogrzebie zaczęły się sprzeczki, kłótnie i tak ten ferment trwał aż do 19917 [błąd; powinno być: 1917]. W New Yorku nastąpiło rozerwanie. Odeszło około 10 tysięcy osób, a jakieś 80 tysięcy pozostało z sędzią Rutherfordem, jako prezesem. Ale na tym nie koniec. Wśród tych 10.000 w roku 1918 nastąpił rozłam. Odeszło dwa tysiące osób z profesorem Paulem Johnsonem, a 8.000 pozostało z sekretarzem pastora Russella Sturgeonem. Grupa z Johnsonem nazwała się ruchem »Epifanii«, zaś druga grupa ze Sturgeonem nazwała i zainkorporowała się (zarejestrowała u władz – dop. red.) jako »Pastoralna Biblijna Instytucja«. Na tym jednak nie pozostało i w dalszym ciągu odbywały się podziały” (Świt Królestwa Bożego i Wtórej Obecności Jezusa Chrystusa Nr 5, 1966 s. 41-42, wyd. przez Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego).
Może nas zadziwić liczba 80 czy 90 tysięcy osób, którą wymienia M. Kostyn, ale w nią wchodzą też zapewne prenumeratorzy (i ich rodziny), bo wtedy tylko te osoby otrzymywały czasopismo Strażnica. Towarzystwo podaje następujące dane dotyczące jego nakładu:
1914 r. – 50 000 egz. (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 48).
1916 r. – „nie przekraczał
1920 r. – 60 000 egz. (Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego 1995 s. 578).
Widzimy, że lata 1916-1918, czyli początek zarządzania Towarzystwem Strażnica przez J. F. Rutherforda, ukazały wiele odejść i rozłamów w tej organizacji. Druga taka fala nadeszła później, w latach 1927-1930, gdy Sędzia odrzucił w roku
W części trzeciej i czwartej tego artykułu kontynuujemy nasz temat. Omawiamy w tych tekstach następne lata rządów J. F. Rutherforda i kolejnych dysydentów wywodzących się spośród Świadków Jehowy.