Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata plagiatem, tłumaczeniem amatorów czy wiarygodnym przekładem? (cz. 6)
Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata plagiatem, tłumaczeniem amatorów czy wiarygodnym przekładem? (cz. 6)
Niezgodności Biblii Towarzystwa Strażnica z jego przekładem międzywierszowym
W pierwszych dwóch częściach tego artykułu omówiliśmy szereg zagadnień związanych z Biblią Świadków Jehowy, które przedstawiliśmy w następujących rozdziałach:
Komitet przekładu
„Przekład” z języka angielskiego?
Nazwa Biblii
Krytyka przekładu
Dostosowywanie Biblii do nauk Towarzystwa Strażnica.
W części trzeciej, czwartej i piątej tego artykułu przedstawiliśmy rozdział, w którym podjęliśmy tematykę, którą tu zakończymy omawiać. Oto jego tytuł:
Porównanie przekładu międzywierszowego Towarzystwa Strażnica z jego oficjalnym tekstem biblijnym oraz różne niezgodności i niekonsekwencje w Biblii Świadków Jehowy.
Zagadnienia dodatkowe, których tu nie poruszaliśmy, podejmują publikacje wymienione na końcu naszego opracowania.
Porównanie przekładu międzywierszowego Towarzystwa Strażnica z jego oficjalnym tekstem biblijnym oraz różne niezgodności i niekonsekwencje w Biblii Świadków Jehowy
W tym rozdziale podzieliliśmy teksty Towarzystwa Strażnica na grupy tematyczne i w nich porównamy szereg wersetów biblijnych i nauk tej organizacji.
Eucharystia
1) Biblia Świadków Jehowy w Mt 26:26, 28; Mk 14:22, 24, Łk 22:19 i 1Kor 11:24 oddaje słowo greckie estin poprzez „to oznacza” (Ciało i Krew). Jednak w przekładzie grecko-angielskim Towarzystwo Strażnica ma tu słowo is („jest”) (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985). Ciekawe, że nie zmieniono w innym miejscu określenia „jest” na „oznacza”: „Chleb, który łamiemy, czyż nie jest współudziałem w ciele Chrystusa?” (1Kor 10:16).
2) Nieuczciwością Świadków Jehowy jest też to, że ich „Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata” (1994), dodają w Łk 22:20 słowo „oznacza”, choć w tekście greckim nie występuje tam słówko greckie estin (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
3) Towarzystwo Strażnica w tekstach Dz 2:42, 2:46 i 20:7 umieszcza w swej Biblii słowa „spożywanie posiłku” (w ang. taking of meals) lub „przyjmowanie posiłku” (w ang. (...)meals) czy „spożyć posiłek” (w ang. (...) meal). Tymczasem występujący w tych wersetach grecki termin artos (chleb) tłumaczy ono na angielski termin bread (chleb) (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Jednak w tekście Łk 24:35 oddano słowa Biblii jako „łamanie chleba” (w ang. breaking of the loaf), co jest zgodne z przekładem międzywierszowym Towarzystwa Strażnica w którym napisano breaking of the bread [loaf] (patrz jw.).
Maryja
1) Łk 11:28 – „On zaś rzekł: »Nie, ale raczej: Szczęśliwi ci, którzy słuchają słowa Bożego i je zachowują!«” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Po angielsku kluczowe słowa oddano w Biblii Świadków Jehowy następująco: “No, rather, Happy...” (New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984).
Jednak w przekładzie międzywierszowym przetłumaczono ten fragment inaczej: “Indeed therefore happy...” (The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Ciekawe, że dawny przekład międzywierszowy używany w Towarzystwie Strażnica ma w tym wersecie angielskie słowo “Yes”, a nie “No”: “Yes, rather, happy...” (TheEmphaticDiaglott 1942).
2) Niekonsekwencją Towarzystwa Strażnica jest to, że nie wstawiło ono słowa „nie” w Flp 3:8, gdzie pada prawie identyczny termin grecki, jak w Łk 11:28 (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985), lecz użyło określenie „doprawdy”:
Flp 3:8 – „Jeśli już o to chodzi, doprawdy też wszystko za stratę uznaję z uwagi na niezrównaną wartość poznania Chrystusa...” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Piotr
1) Mt 10:2 - „A imiona dwunastu apostołów są następujące: Pierwszy – Szymon, zwany Piotrem, i Andrzej, jego brat” („Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata” 1994).
W roku 1997 Towarzystwo Strażnica ukazuje w swej Biblii Piotra już jako „pierwszego”, a nie „Pierwszego”, tak jakby zauważyło, iż te wcześniejsze określenie może kojarzyć się z prymatem tego Apostoła:
Mt 10:2 – „A imiona dwunastu apostołów są następujące: pierwszy – Szymon zwany Piotrem i Andrzej” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Jednak w angielskiej Biblii Świadków Jehowy mowa jest o „Pierwszym”:
Mt 10:2 - The names of the twelve apostles are these: First, Simon, the one called Peter... (New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984).
Natomiast w tłumaczeniu „słowo w słowo” oddano ten werset następująco:
first Simon the (one) being said Peter... (The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Ciekawe, że w niemieckiej Biblii Świadków Jehowy mowa jest nie o „Pierwszym”, ale napisano „najpierw [lub: na początku] Szymon...”, choć możliwe też jest oddanie tego słowa jako „pierwszy”:
zuerst Simon, der Petrus (Neue-Welt-Übersetzung der Heiligen Schrift mit Studienverweisen 1986).
2) Mt 16:19 – „Dam ci klucze królestwa niebios; i cokolwiek byś związał na ziemi, będzie to rzecz związana w niebiosach, a cokolwiek byś rozwiązał na ziemi, będzie to rzecz rozwiązana w niebiosach” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Na pierwszy rzut oka nie widać czegoś, co by można zarzucić Towarzystwu Strażnica w tym tekście. Jednak ten fragment był przez tę organizację zmieniany! Poniżej ukazujemy porównanie angielskich tekstów.
Pierwszy tekst:
Mt 16:19 - and whatever you may bind on earth will have been bound in the heavens, and whatever you may loose on earth will have been loosed in the heavens (New World Translation of the Christian Greek Scriptures 1952, revised 1951).
Drugi tekst:
Mt 16:19 - and whatever you may bind on earth will be the thing bound* in the heavens, and whatever you may loose on earth will be the thing loosed in the heavens (New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984; por. The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1969, 1985).
W przypisie w cytowanej edycji z roku 1984 (także z roku 1985) podano:
*Or, “the thing already loosed,” the perfect passive participle.
Przypis ten przetłumaczono następująco (słowa w nawiasie):
„Wypowiedź z Mateusza 16:19 można, w zgodzie z zasadami gramatyki greckiej, oddać następująco: »Cokolwiek byś związał na ziemi, będzie to rzecz związana [czyli: uprzednio związana] w niebiosach, a cokolwiek byś rozwiązał na ziemi, będzie to rzecz rozwiązana [czyli: uprzednio rozwiązana] w niebiosach«” („Wnikliwe poznawanie Pism” 2006 t. 1, s. 1103).
Jednak wcześniejsze przekłady tej organizacji nie zawierały takiego przypisu (patrz New World Translation of the Christian Greek Scriptures 1952, revised 1951; The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1969).
Poniżej ukazujemy, jak w języku polskim oddawano te teksty, według różnych przekładów Towarzystwa Strażnica.
Pierwsze teksty:
„Przy właściwym tłumaczeniu cztery dalsze wypadki pokonują opartą na nich błędną naukę. U Mat. 16:19 /NW/ mówi Jezus do Piotra: »(...) a cokolwiek zwiążesz na ziemi, przedtem będzie związane w niebie, a cokolwiek rozwiążesz na ziemi, przedtem będzie rozwiązane w niebie«. U Mat. 18:18 /NW/ mówi Jezus do wszystkich swych apostołów: »Zaprawdę powiadam wam mężom: Jakiekolwiek rzeczy zwiążecie na ziemi, związane przedtem będą w niebie, i jakiekolwiek rzeczy rozwiążecie na ziemi, rozwiązane przedtem będą w niebie.«” (Strażnica Nr 6, 1951 s. 8 [ang. Strażnica 15.10 1950 s. 391]).
„Oczywiście nie wiedział o tym, co Jezus rzekł na osobności do Piotra: »Chcę ci dać klucze królestwa niebios, i cokolwiek byś związał na ziemi, będzie przedtem związane w niebiosach.« (Mat. 16:19, NW)” (Strażnica Nr 4, 1960 s. 4).
„Zwracanie uwagi na właściwe zastosowanie tej formy pozwoli nam uchronić się od błędu w sprawach doktrynalnych. Dotyczy to tekstu w Mateusza 16:19 (NW), gdzie Jezus mówi do Piotra: »Chcę ci dać klucze królestwa niebios, i cokolwiek byś związał na ziemi, będzie przedtem związane w niebiosach, i o cokolwiek byś rozwiązał na ziemi, będzie przedtem rozwiązane w niebiosach.«” („Wykwalifikowani do służby kaznodziejskiej” 1957 cz. 2, s. 70). Patrz też Strażnica Nr 9, 1959 s. 20-21.
Widzimy, że Towarzystwo Strażnica pouczało innych, jak należy właściwie tłumaczyć tekst Mt 16:19. Później samo go jednak zmieniło.
Drugi tekst:
„»(...) a cokolwiek byś związał na ziemi, już jest związane w niebiosach, i cokolwiek byś rozwiązał na ziemi, już jest rozwiązane w niebiosach.« - (Mateusza 16:13-19, NW)” („Sprawy, w których u Boga kłamstwo jest niemożliwe” 1967 [ang. 1965] s. 160).
Trzeci tekst:
„»(...) a cokolwiek byś związał na ziemi, będzie to już związane w niebiosach, i cokolwiek byś rozwiązał na ziemi, będzie to już rozwiązane w niebiosach« (Mat. 16:19, NW)” (Strażnica Rok CI [1980] Nr 14 s. 1).
Por. z obecnym tekstem oficjalnym zamieszczonym powyżej.
Te wszystkie uwagi i różnice w tłumaczeniu dotyczą też tekstu Mt 18:18.
3) Mt 16:18 - „I ja tobie mówię: Tyś jest Piotr, a na tym masywie skalnym zbuduję mój zbór i bramy Hadesu go nie przemogą” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Towarzystwo Strażnica by zlikwidować grę greckich słów Petros – petra, zmieniło tradycyjny termin „skała” na „masyw skalny” (w ang. rock-mass), odnosząc go do Jezusa, a nie do Piotra.
Oto porównanie tekstu Świadków Jehowy ze słowami z oryginału:
„Tyś jest Piotr, a na tym masywie skalnym zbuduję mój zbór”;
„Ty jesteś Petros, a na tej petra zbuduję Kościół mój”.
Niekonsekwencją Towarzystwa Strażnica jest to, że w tekście Mt 16:18 zmieniło tradycyjne określenie „skała” (opoka) na „masyw skalny”, natomiast w Hi 30:6 i Jr 4:29, gdzie pada w Septuagincie również termin petra, oddało go słowem „skała” (także Wj 17:6). Organizacja ta w przypisie do tekstu Jr 4:29 podaje: “And into the rocks.” Heb., u·vak·ke·phim′; Gr., pe′tras (New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984; por. też przypisy do Lb 20:8 i Na 1:6).
W kolejnym miejscu Towarzystwo Strażnica nazwało Boga „skałą” (Iz 8:14; w Septuagincie: petra), a Jezusa „masywem skalnym” (1P 2:8; w grece petra). Dziwne to tym bardziej, bo jest to ten sam werset biblijny!
Również w 2Sm 22:2 Biblia Świadków Jehowy zwie Boga „skałą”, choć w Septuagincie pada tu słowo petra. To samo dotyczy Abrahama (Iz 51:1-2):
„Do kamieniołomu i wykonywanej w nim pracy nawiązuje sugestywna metafora, którą posłużył się Jehowa za pośrednictwem Izajasza (Iz 51:1). Jak wynika z kontekstu, »skałą« najwyraźniej był Abraham, praojciec Izraelitów...” („Wnikliwe poznawanie Pism” 2006 t. I, s. 1055).
Czyżby używanie przez Towarzystwo Strażnica w Nowym Testamencie określenia „masyw skalny” jest jakimś specjalnym zabiegiem, który ma zneutralizować termin „skała” stosowany przez nas względem Piotra?
Czemu „skałą” może być Abraham, a nie może być nią Piotr?
Ciekawe, że dawny przekład międzywierszowy, wydawany przez Towarzystwo Strażnica, w tekście Mt 16:18 zarówno imię Petros, jak i słowo petra, oddaje jako Rock (rock) i to tak w tłumaczeniu „słowo w słowo”, jak i w oficjalnym tekście (The Emphatic Diaglott 1942).
Dusza nieśmiertelna
1) Łk 23:43 – „A on rzekł do niego: »Zaprawdę mówię ci dzisiaj: Będziesz ze mną w Raju«” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
„Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata” (1994) zawierają 74wypowiedzi Jezusa typu: „zaprawdę wam mówię” itp.
W 73przypadkach, przecinek lub dwukropek, umieszczony jest w nich zaraz po słowach „wam mówię” (np. Mt 5:18) lub „mówię ci” (np. Mt 5:26), a tylko w jednymprzypadku (Łk 23:43) po słowie następnym, tzn. „mówię ci dzisiaj”. Czy nie jest to dziwne?
Oto spis tych wersetów:
Mt 5:18, 26, 6:2, 5, 16, 8:10, 10:15, 23, 42, 11:11, 13:17, 16:28, 17:20, 18:3, 13, 18, 19, 19:23, 28, 21:21, 31, 23:36, 24:2, 34, 47, 25:40, 45, 26:13, 21, 34;
Mk 3:28, 8:12, 9:1, 41, 10:15, 29, 11:23, 12:43, 13:30, 14:9, 18, 25, 30;
Łk 4:24, 12:37, 18:17, 29, 21:32, 23:43;
J 1:51, 3:3, 5, 11, 5:19, 24, 25, 6:26, 32, 47, 53, 8:34, 51, 58, 10:1, 7, 12:24, 13:16, 20, 21, 38, 14:12, 16:20, 23, 21:18.
2) Celowe przestawienie kolejności greckich słów w tłumaczeniu Świadków Jehowy na język polski ułatwiło im zmianę interpretacji Łk 23:43. W tekście greckim jest kolejność „ze Mną będziesz” (with me you will be - The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985), a Świadkowie Jehowy tekst oddali przez „będziesz ze mną” (you will be with me – jw.). Choć tłumacze dopuszczają takie przestawienie (patrz np. Biblia warszawska), to jednak dosłowny przekład tego fragmentu, jaki ma Biblia Tysiąclecia, mniej nadawał się do zmiany interpunkcji. Towarzystwo Strażnica przesunęło więc kolejność słów, aby maksymalnie dostosować ten fragment do swej interpretacji. Organizacja ta zdawała sobie też sprawę z tego, że gdyby pozostawiono kolejność słów bez zmian, to potrzebny by był jej spójnik „że” przed słowem „ze Mną”, tzn. „że ze Mną będziesz”. Niestety spójnika tego brak, więc zmieniono kolejność słów.
3) Ciekawe, że dawny przekład międzywierszowy, który wydawało Towarzystwo Strażnica, oddaje tekst Łk 23:43 tak, jak większość Biblii. Oto jego tekst przekazany w tłumaczeniu „słowo w słowo”:
Łk 23:43 - And he said to him the Jesus; Indeed I say to thee, today with me thou shalt be in the paradise. (The Emphatic Diaglott 1942).
Podobnie oddano te słowa w tym przekładzie w tłumaczeniu oficjalnym i w tekście greckim (przecinek umieszczono przed słowem „dzisiaj”).
4) Towarzystwo Strażnica w swoim przekładzie międzywierszowym przekazało tekst grecki Łk 23:43, w którym przecinek jest przed słowem „dzisiaj” (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
W tekście angielskim, w tłumaczeniu „słowo w słowo”, nie zamieściło wcale tego przecinka (jw.).
Natomiast w oficjalnym swym tekście angielskim umieściło przecinek po słowie „dzisiaj” (jw.).
5) W Biblii Świadków Jehowy i to nawet w Ewangelii Łukasza jest kilka wersetów, które mają podobną konstrukcję, jak w tekście Łk 23:43 i zawierają termin „dzisiaj”. Jednak w nich Towarzystwo Strażnica nie zmieniło interpunkcji. Oto porównanie tych fragmentów:
Łk 23:43 – „A on rzekł do niego: »Zaprawdę mówię ci dzisiaj: Będziesz ze mną w Raju«” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Łk 4:21 – „Wtedy zaczął do nich mówić: »Dzisiaj spełnił się ten fragment Pisma, któryście właśnie usłyszeli«” (jw.).
Łk 19:9 – „Na to Jezus rzekł do niego: »Dzisiaj wybawienie przyszło do tego domu, gdyż i on jest synem Abrahama...«” (jw.).
Łk 22:61 – „Pan zaś odwrócił się i spojrzał na Piotra, a Piotr przypomniał sobie wypowiedź Pana, jak rzekł do niego: »Dzisiaj, zanim kogut zapieje, trzykrotnie się mnie zaprzesz«” (jw.).
Mk 14:30 – „Wtedy Jezus rzekł do niego: »Zaprawdę ci mówię: Ty dzisiaj, i to tej nocy, zanim kogut dwa razy zapieje, właśnie ty trzy razy się mnie zaprzesz«” (jw.).
Hbr 3:7 – „Dlatego, jak mówi duch święty: »Dzisiaj, jeśli słuchacie jego głosu...«” (jw.). Patrz też np. 2Sm 19:5, 1Krl 2:24.
Widzimy, że tylko w jednym przypadku Towarzystwo Strażnica dostosowało tekst Biblii do swej doktryny. W pozostałych miejscach, gdy nie było to tej organizacji potrzebne, oddała ona fragmenty ze słowem „dzisiaj”, tak jak inne Pisma Święte.
6) Hbr 12:23 – „w ogólnym zgromadzeniu, i do zboru pierworodnych, którzy są zapisani w niebiosach, i do Boga, Sędziego wszystkich, i do życia duchowego prawych, którzy zostali doprowadzeni do doskonałości” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Biblia Tysiąclecia ma w Hbr 12:23 słowa: „[przystąpiliście] do duchów sprawiedliwych, które już doszły celu”. Ukazuje on pośmiertne życie, natomiast Biblia Towarzystwa Strażnica sugeruje „życie duchowe” żyjących jeszcze na ziemi. W tekście angielskim przekazano to następująco:
Hbr 12:23 – and the spiritual lives of righteous ones who have been made perfect, (New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984).
Jednak przekład międzywierszowy Towarzystwa Strażnica ukazuje zupełnie inny tekst w tłumaczeniu „słowo w słowo”. Nie ma w nim słowa „życie” (ang. lives) i brak słowa „duchowe” (ang. spiritual), a jest słowo „duchy” (ang. spirits):
and to spirits of righteous (ones) having been perfected, (The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Zresztą nawet oficjalny przekład angielskiej Biblii Towarzystwa Strażnica zawiera w przypisie do Hbr 12:23 takie oto słowa:
“Spiritual lives.” Lit., “spirits.” Gr., pneu′ma·si; (New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984).
Zbawienie
1) Towarzystwo Strażnica, aby ograniczyć zamiar Boga dotyczący zbawienia ludzi, wstawiło w tekstach 1Tm 2:4 i 4:10 określenie „ludzie wszelkiego pokroju” (ang. all sorts of men), zamiast słów „wszyscy ludzie”. Jest to niezgodne w tekstem grecko-angielskim tej organizacji, w którym w tłumaczeniu „słowo w słowo” oddano tę frazę poprzez „wszyscy ludzie”, to znaczy all men (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Ciekawe, że nie wstawiono frazy „[ludzie] wszelkiego pokroju” w podobnych przypadkach, np. w 1Tm 2:6 i 2P 3:9.
2) Prócz tekstów 1Tm 2:4 i 4:10 inne fragmenty Biblii Świadków Jehowy też zawierają frazę o ludziach „wszelkiego” lub „każdego pokroju”: Łk 16:16, J 1:7 i 9, 12:32, Rz 5:18, 1Kor 9:22, 1Tm 2:1, Tt 2:11, 1P 2:17. Oczywiście w tekście greckim nie ma mowy o takich słowach. Wszędzie Towarzystwo Strażnica oddaje to w swym przekładzie międzywierszowym, w tłumaczeniu „słowo w słowo”, jako „wszyscy [ludzie]” (ang. all) (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Powyższa terminologia potrzebna jest organizacji Świadków Jehowy ze względów doktrynalnych, gdyż chce ona ‘odtrącić’ większość ludzi od zbawienia, na korzyść swoich nielicznych wiernych „wszelkiego pokroju”.
Towarzystwo Strażnica, pisząc o grzechu, wprowadziło też frazę „wszelkiego rodzaju” (Mt 12:31), co również jest niezgodne z tekstem greckim, który przetłumaczyło na angielski jako every sin (każdy grzech) (patrz jw.).
3) 1Tm 2:6 – „który dał samego siebie na odpowiedni okup za wszystkich - świadectwo o tym ma być dawane w stosownych czasach” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Chociaż w swej Biblii Świadkowie Jehowy mają słowa o okupie „za wszystkich”, to jednak angielski przekład zawiera w przypisie słowa: Or, “all sorts of people” (New World Translation of the Holy Scriptures - With References). Oznacza to „wszystkie rodzaje ludzi”.
Dawniejszy angielski przekład Świadków Jehowy zawierał w przypisie podobne słowa: Or, “all kinds of people” (New World Translation of the Christian Greek Scriptures 1952).
Nie pozostawia jednak złudzeń przekład międzywierszowy Świadków Jehowy, który tłumacząc tekst grecki, oddaje po angielsku interesujące nas słowo jako all (ones) (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Jeszcze, aby nie było wątpliwości, przedstawiamy jak Towarzystwo Strażnica nakazuje rozumieć tekst 1Tm 2:5-6:
„jeden także pośrednik między Bogiem a ludźmi /ale nie: wszystkimi ludźmi/, człowiek Chrystus Jezus, który dał siebie na okup odpowiedni za wszystkich” (Strażnica Rok CI [1980] Nr 17 s. 14).
4) Mt 28:19 – „Idźcie więc i czyńcie uczniów z ludzi ze wszystkich narodów, chrzcząc ich w imię Ojca i Syna, i ducha świętego” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Wydaje się, że Towarzystwo Strażnica, wstawiając do swej Biblii słowa „z ludzi”, chce ograniczyć powszechność misji Chrystusa, ograniczając ją do ‘niektórych’ osób mających stanowić jego organizację.
Terminu „z ludzi” nie ma w oryginale greckim co Świadkowie Jehowy potwierdzają w swym przekładzie międzywierszowym: make disciples of all the nations (The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Te zawłaszczanie dla siebie tekstów biblijnych i zbawienia widoczne jest też w innym wersecie dotyczącym chrztu, w którym użyto określenia „nasz chrzest”:
Rz 6:4 - „Dlatego też zostaliśmy z nim pogrzebani przez nasz chrzest w jego śmierci” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
W tym fragmencie też w oryginale greckim nie ma słowa „nasz”, co widać w tekście międzywierszowym Towarzystwa Strażnica: through the baptism, to znaczy „przez chrzest” (The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Niebo
1) Hbr 11:14, 16 – „Bo ci, którzy tak mówią, dają dowód, iż pilnie szukają swojego miejsca (...) Teraz jednak zabiegają o lepsze miejsce, mające związek z niebem” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Ponieważ Towarzystwo Strażnica zakłada doktrynalnie, że święci Starego Testamentu nie mogą pójść do nieba (mają żyć na ziemi), więc słowa o „ojczyźnie” „niebieskiej” zamieniło na „miejsce mające związek z niebem”.
Jednak przekład międzywierszowy tej organizacji w Hbr 11:14 oddaje słowo greckie patris przez angielski termin father (place), co oznacza ojczyznę (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985). Także w tekście Hbr 11:16 nie ma w oryginale greckim określenia „miejsce”, bo chodzi o wspomnianą „ojczyznę” niebieską. Brak też frazy „mające związek” (jw.).
Fragment z Hbr 11:16, w tłumaczeniu „słowo w słowo”, organizacja Świadków Jehowy oddała następująco: they are reaching out for, this is of heavenly (one) (jw.)
Trzeba tu dodać, że w tekście angielskim Towarzystwo Strażnica słowo „miejsce” (ang. place) oddało w Hbr 11:16 w nawiasie kwadratowym, czego nie uczyniono w przekładzie polskim (patrz New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984). Oznacza to, że tego słowa nie ma w oryginale greckim.
2) Ap 7:15 – „Właśnie dlatego są przed tronem Boga i dniem i nocą pełnią dla niego świętą służbę w jego świątyni” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Ap 11:1-2 – „I dano mi trzcinę podobną do pręta, gdy powiedział: »Wstań i zmierz sanktuarium świątyni Boga i ołtarz, i tych, którzy tam oddają cześć. Ale co do dziedzińca, który jest na zewnątrz sanktuarium świątyni...«” (jw.).
Towarzystwo Strażnica z powodów doktrynalnych, aby ukazać to, że rzekomo istnieją dwie klasy zbawionych i jedni ludzie przebywają w świątyni na ziemi (dziedziniec ziemski świątyni niebieskiej), a drudzy w świątyni w niebie, w tekście Ap 7:15 przetłumaczyło greckie słowo naos na „świątynia”, a w Ap 11:1-2 na „sanktuarium świątyni”.
Jednak tekst grecki ma w obu przypadkach to samo słowo naos i Towarzystwo Strażnica tłumaczy je „słowo w słowo” jako divine habitation (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Mało tego, w tekście angielskim umieszcza ono w Ap 11:1-2 termin „sanktuarium” w nawiasie kwadratowym: the temple [sanctuary] (New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984), czego nie zrobiono w języku polskim, a tego słowa brak na dodatek w oryginale greckim!
3) Ap 5:10 - „i uczyniłeś ich Bogu naszemu królestwem i kapłanami, i mają królować nad ziemią” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Dla Towarzystwa Strażnica ten werset jest bardzo ważny, gdyż uważa ono, że ci, którzy „mają królować nad ziemią”, mają z nieba sprawować władzę nad klasą ziemską. Tymczasem jego przekład międzywierszowy nie ma frazy „nad ziemią”, ale „na ziemi”, po angielsku upon the earth, w przeciwieństwie do tekstu oficjalnego, w którym są słowa angielskie over the earth (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985; New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984). Należy też zauważyć, że na własnym diagramie Towarzystwa Strażnica, umieszczonym na początku przekładu międzywierszowego, pokazany jest grecki przyimek epi z Ap 5:10, który przetłumaczono jako „na”, a nie „nad”. Również stary przekład międzywierszowy, wydawany przez organizację Świadków Jehowy, miał w tłumaczeniu „słowo w słowo” i w tekście oficjalnym Ap 5:10 frazę on the earth (The Emphatic Diaglott 1942).
Ciekawe, że Towarzystwu Strażnica zdarzało się też cytować inne Biblie, które nie potwierdzały jego koncepcji:
„O Chrystusie powiedziano: »Nabyłeś Bogu krwią twoją ludzi z każdego pokolenia, języka, ludu i narodu, i uczyniłeś ich Bogu naszemu królestwem i kapłanami, a będą królować na ziemi« (Apok. 5:9, 10)” (Strażnica Rok XCIX [1978] Nr 17 s. 3).
Towarzystwo Strażnica samo też przyznaje:
„Podstawowy sens greckiego wyrazu epi istotnie odpowiada przyimkowi »na«, ale ze względu na szerokie zastosowanie miewa on też inne znaczenia. (...) Zatem brzmienie »nad« w Apokalipsie 5:10 oddaje dokładnie oczywiste znaczenie greckiego wyrazu epi” (Strażnica Rok XCVII [1976] Nr 16 s. 23-24).
Nie mamy tu pretensji do takiego, a nie innego tłumaczenia, ale do tego, że wyłącznie względy doktrynalne nakazały Towarzystwu Strażnica dostosować swój przekład biblijny do swej wykładni.
Piekło
1) Mt 25:46 - „I ci odejdą w wieczne odcięcie, prawi zaś do życia wiecznego” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Towarzystwo Strażnica nie godzi się, by w tym wersecie było słowo „kara” czy „męka”, gdyż nie uznaje nauki o piekle. Z tego powodu dało w Mt 25:46 słowo „odcięcie”. Tymczasem grecki termin kolasin ma według podręcznika Świadków Jehowy kilka znaczeń:
„W EmphaticDiaglott zamiast »kaźń« czytamy »odcięcie«. W przypisie powiedziano: „Kolasin (...) wywodzi się od kolazoo, które znaczy: 1) Odcinać, na przykład gałęzie, przycinać. 2) Ograniczać, krępować. (...) 3) Karcić, karać” („Prowadzenie rozmów na podstawie Pism” 2001 s. 234).
Także „Słownik Grecko-Polski” Z. Abramowiczówny podaje następujące znaczenia greckiego słowa kolasin: „okrzesywanie gałęzi, zwł. drzew migdałowych”, „karanie”, „karcenie”, „potępienie”.
Widać więc, że Świadkowie Jehowy słowo „odcięcie”, mające związek z „okrzesywaniem gałęzi”, zastosowali do całkiem innej czynności.
Rozumienie słowa kolasin, jako „kara” lub „męka” potwierdza też kontekst, tzn. słowa Mt 25:41 z Biblii Towarzystwa Strażnica:
„Idźcie ode mnie, przeklęci, w ogień wieczny, przygotowany dla Diabła i jego aniołów” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
2) Ciekawe, że w tekście 1J 4:18 greckie słowo kolasin („kara” w BT), gdzie słowo „odcięcie” nie pasowało Towarzystwu Strażnica, oddano w roku 1994 jako „hamulec”, a w nowszym przekładzie już jako „powściąga”:
1J 4:18 - „lecz doskonała miłość precz odrzuca bojaźń, ponieważ bojaźń jest hamulcem” („Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata” 1994).
1J 4:18 - „lecz doskonała miłość precz odrzuca bojaźń, ponieważ bojaźń powściąga” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Szatan
1) Towarzystwo Strażnica naucza, że szatan przebywał w niebie do roku 1914 (patrz Strażnica 15.05 2009 s. 18). Pismo Święte jednak naucza, że bez pokoju i uświęcenia „nikt nie zobaczy Pana” (Hbr 12:14, BT). Organizacja Świadków Jehowy dostosowała swoją Biblię do swych potrzeb i dodała w powyższym wersecie słowo „człowiek” pomimo, że brak go w tekście greckim (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985). Oto słowa z przekładu Świadków Jehowy:
Hbr 12:14 - „Dążcie do pokoju ze wszystkimi oraz do uświęcenia, bez którego żaden człowiek nie ujrzy Pana” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Dodanie w Biblii słowa „człowiek” miało prawdopodobnie stanowić „furtkę” dla szatana na przebywanie w niebie do roku 1914.
„Od domu do domu”
1) Towarzystwo Strażnica w tekstach Dz 5:42 i 20:20 umieszcza w swej Biblii określenie „od domu do domu” (ang. house to house). Tymczasem występujący w tych wersetach grecki termin tłumaczy ono na house (Dz 5:42) lub houses (Dz 20:20). Nie występuje w tych wersetach dwa razy słowa „dom” (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
2) W tekście Łk 10:7 pada w oryginale greckim dwa razy termin „dom” (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985) i Towarzystwo Strażnica oddało podobnie te słowa, jak w Dz 20:20, gdzie jeden raz występuje termin „dom”:
Łk 10:7 - „z domu do domu” (ang. from house to house).
Jednak w tym wersecie zakazano przechodzenia „z domu do domu”:
Łk 10:7 – „Nie przenoście się z domu do domu” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
3) W Dz 2:46 padają w tekście greckim identyczne słowa jak w Dz 5:42, to znaczy „w domu” (gr. kat oikon) (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985). Jednak w tym pierwszym fragmencie Towarzystwo Strażnica inaczej oddało tekst biblijny niż w Dz 5:42, czy w Dz 20:20, gdzie oddało to jako „od domu do domu”:
Dz 2:46 – „przyjmowali posiłki w domach” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997).
Alegoria
1) Towarzystwo Strażnica ma krytyczny stosunek do alegorycznej wykładni Biblii: „Również pisarz Listu Barnaby rozwadniał i przekręcał prawdę Pisma Świętego. Prawo Mojżeszowe interpretował, jakby było jedynie alegorią” (Strażnica 01.07 2009 s. 29). W innej publikacji, na temat wykładni alegorycznej, napisało ono następująco: „Szczerzy badacze Biblii odrzucają wyjaśnienia, które pozostają w sprzeczności z całym Słowem Bożym” (Strażnica Nr 12, 2005 s. 12).
W Nowym Testamencie istnieje słowo „alegoria” (gr. allegoreo; dokładnie allegoroumena), tzn. stwierdzenie „sens alegoryczny” (Ga 4:24), co Biblia Świadków Jehowy oddała jako „symboliczny dramat”. W swym grecko-angielskim przekładzie międzywierszowym zastosowali oni jednak słowo allegorized (patrz The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985).
Nawiasy kwadratowe
Towarzystwo Strażnica zapewnia nas, że tam gdzie dodaje jakieś słowa do tekstu swych Biblii, to stosuje wtedy nawiasy:
„NAWIASY KWADRATOWE: W pojedyncze nawiasy kwadratowe [ ] ujęto nieliczne słowa objaśniające tekst; podwójne nawiasy kwadratowe [[ ]] wskazują na interpolacje tekstu oryginalnego” („Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997 s. 1562; por. „Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata” 1994 s. 6).
Niestety przekonaliśmy się wiele razy, że te wspomniane nawiasy nie są zawsze stosowane w Bibliach Świadków Jehowy. Dotyczy to nawet częściej polskich przekładów niż angielskich.
Oto przykłady: J 1:18, 8:24, 28, 13:19, 18:5-8, Dz 10:36, Kol 1:16-17, Flp 2:9, Hbr 11:16, Ap 11:1-2 (teksty te omawialiśmy).
Sprawia to, że większość Świadków Jehowy myśli, że dane słowa istnieją w oryginale greckim czy hebrajskim Biblii. Wspominaliśmy też, że dodawane słowa często służą doktrynie Towarzystwa Strażnica, o czym nie wie wielu głosicieli tej organizacji.
Tyle miałem dotychczas do powiedzenia o Biblii Świadków Jehowy. Teksty powyższe pochodziły z moich różnych artykułów. Niestety trudno by było dziś mi podjąć się wyszukiwania kolejnych niezgodności tego przekładu z tekstem międzywierszowym grecko-angielskim wydanym przez Towarzystwo Strażnica. Trzeba by bowiem uwzględnić przede wszystkim różne angielskie przekłady biblijne tej organizacji. To zajmuje wiele czasu.
Ten mój zbiór fragmentów o Biblii Świadków Jehowy powstał niejako przy okazji pisania na inne tematy. Nie poświęciłem nigdy specjalnie uwagi przekładowi Biblii Świadków Jehowy. To powinien zrobić ktoś znający doskonale język angielski.
Aby dobrze ocenić Biblię Towarzystwa Strażnica trzeba by porównać kilka lub kilkanaście jej przekładów. Oto one:
The Emphatic Diaglott 1942
The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1969
The Kingdom Interlinear Translation of the Greek Scriptures 1985
New World Translation of the Christian Greek Scriptures 1950, 1952 (revised 1951)
New World Translation of the Hebrew Scriptures, Volume I-V, 1953-1960
New World Translation of the Holy Scriptures 1961 (revised)
New World Translation of the Holy Scriptures 1963 (Reference Bible in form of original volumes)
New World Translation of the Holy Scriptures 1970 (revised)
New World Translation of the Holy Scriptures 1971 (revised)
New World Translation of the Holy Scriptures 1981 (revised)
New World Translation of the Holy Scriptures - With References 1984
Neue-Welt-Übersetzung der Heiligen Schrift mit Studienverweisen 1986
„Chrześcijańskie Pisma Greckie w Przekładzie Nowego Świata” 1994
„Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1997
„Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 1999 (duży format)
„Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 2001 (format kieszonkowy)
„Pismo Święte w Przekładzie Nowego Świata” 2006 (dodruk ed. 1997).
Dlaczego różne Biblie Świadków Jehowy trzeba porównywać?
Dlatego, gdyż od roku 1950, jak widzieliśmy, Towarzystwo Strażnica wielokrotnie „rewidowało” swe przekłady i również wiele razy ‘korygowało’ swoje nauki. Widzieliśmy też, że dostosowywało swoją Biblię do swych nowych nauk.
Mało tego, Towarzystwo Strażnica zapowiada, że nadal będzie zmieniało swe nauki, a więc i w Biblii będzie trzeba z czasem ‘coś’ albo i ‘więcej’ zmienić:
„Dlaczego z biegiem lat zdarzały się zmiany w naukach Świadków Jehowy? (...) W miarę lepszego zrozumienia czegoś nieraz trzeba zmienić zdanie. Świadkowie Jehowy są gotowi pokornie dokonywać takich zmian” („Prowadzenie rozmów na podstawie Pism” 2001 s. 347).
„Jaśniejsze strugi światła od Jehowy rozświetlają ścieżkę Jego sług i uszlachetniają ich pod względem organizacyjnym, doktrynalnym i moralnym” (Strażnica Nr 4, 2006 s. 26).
Po naszym przedstawieniu faktów, każdy sam oceni, czy przekłady biblijne Towarzystwa Strażnica są wiarygodne, czy są tylko parafrazami, choć organizacja ta wypiera się tego, reklamując tak oto swoją Biblię:
„Udostępniamy przekład Pisma Świętego, który nie jest parafrazą. Dołożyliśmy szczególnych starań, by tłumaczenie to było możliwie najdosłowniejsze i jednocześnie odpowiadało kanonom współczesnej angielszczyzny, a dosłowność nie zaciemniała ani nie wypaczała myśli” (Strażnica 01.05 2008 s. 22).
Inne uwagi do Biblii Świadków Jehowy zawarłem w mojej książce pt. „W obronie wiary” w rozdziale Imię Jehowa w Biblii Nowego Świata.
Niektóre zagadnienia omówiłem też w następujących artykułach:
Trójca Święta w Biblii Świadków Jehowy??? (cz. 1);
Trójca Święta w Biblii Świadków Jehowy??? (cz. 2);
Osobowość Ducha Świętego w Biblii Świadków Jehowy???;
Bóstwo Chrystusa w Biblii Świadków Jehowy??? (cz. 1);
Bóstwo Chrystusa w Biblii Świadków Jehowy??? (cz. 2);
Cześć dla Chrystusa i modlitwa do Niego w Biblii Świadków Jehowy??? (cz. 1);
Cześć dla Chrystusa i modlitwa do Niego w Biblii Świadków Jehowy??? (cz. 2).
Wszystkie te publikacje dostępne są na stronie www.piotrandryszczak.pl.