Zmiany zapowiedzi proroczych w Wykładach Pisma Świętego C. T. Russella
Zmiany zapowiedzi proroczych w Wykładach Pisma Świętego C. T. Russella
Na początku informujemy, że artykuł nasz składa się z następujących rozdziałów:
Nadszedł Czas – edycja 1889 i późniejsze
Przyjdź Królestwo Twoje – edycja 1891 i późniejsze
Dzień Pomsty lub Walka Armagedonu – edycja 1897 i późniejsze
Nowe Stworzenie i Przedmowy Autora
Wydawałoby się, że zmiany zapowiedzi proroczych C. T. Russella (1852-1916), prezesa Towarzystwa Strażnica, omówiliśmy wystarczająco dokładnie w książce pt. Lata 1914-1922 w oczekiwaniach organizacji Świadków Jehowy (2020) w rozdziale Rok 1915 – poprawiony rok 1914.
Przedstawiliśmy tam ‘korekty’, które pastor wprowadzał w poszczególnych tomach Wykładów Pisma Świętego (1886-1904; dodruki ukazywały się do roku 1927). Przede wszystkim opisywaliśmy zmiany chronologiczne i zapowiedzi związane z latami 1874, 1910, 1914-1915, które omawiają tomy II-IV.
Oczywiście nie jest łatwo wychwycić wszystkie korekty w trzech opasłych tomach, tym bardziej, gdy dotyczy to zmian drobnych słówek takich jak „przed”, „po”, „około”, „z końcem”, „przy końcu” itp.
Artykuł ten stanowi zatem uzupełnienie materiału zamieszczonego w książce.
Daty i zapowiedzi Russella omawiamy osobno dla każdego tomu Wykładów Pisma Świętego.
Nadszedł Czas – edycja 1889 i późniejsze
W naszej książce na stronach 36-44 omówiliśmy następujące strony z angielskiego tomu Nadszedł Czas (wydania 1889-1927):
tabela 1 – 99, 101, 140-141, 170, 171, 242, 245 – późniejsze edycje.
tabela 2 – 76-77, 77, 77, 81, 170, 221, 221-222. 222, 246-247.
tabela 3 – 101.
tabela 4 – 98, 278, 356 (3 zmiany dokonane tylko w polskich edycjach na s. 104, 312, 405).
Pierwszy tekst
Oto dwie wersje tekstu angielskiego ze stron 77-78 i polska wersja tekstu zmienionego ze strony 81:
Sixthly, it will prove that the great "time of trouble such as never was since there was a nation", will reach its culmination and will end at that date. (ang. Nadszedł Czas 1889, 1902 s. 77-78).
Sixthly, it will prove that the great "time of trouble such as never was since there was a nation" will reach its culmination in a world-wide reign of anarchy. (ang. Nadszedł Czas 1907, 1911, 1914, 1927 s. 77-78).
„Po szóste, że wielki czas ucisku, jakiego nie było odkąd istnieją narody, zakończy się powszechną anarchią” (Nadszedł Czas 1919, 1923 s. 81).
Widzimy, że słowa o roku 1914, iż czas wielkiego ucisku „zakończy się z tą datą” (ang. will end at that date), zmieniono na ogólnikowe stwierdzenie „zakończy się powszechną anarchią”.
Drugi tekst
Poniżej dwie wersje tekstu angielskiego ze stron 99 i polska wersja tekstu zmienionego ze strony 104. Chociaż dwie różne wersje treści z roku 1907 i 1911 zamieściliśmy w książce, to jednak wtedy nie dopatrzyliśmy się jeszcze jednej kwestii.
Chociaż treść angielską w USA zmieniono między rokiem
The full establishment of the
The full establishment of the
„(...) ustanowienie Królestwa Bożego, rozpoczyna się około R. P.
Widzimy, że słowa o ustanowieniu Królestwa „przed końcem 1914 roku” zamieniono na „pod koniec 1915 roku”. W innych latach dokonano tej korekty w USA, a w innych w Anglii. Natomiast w polskim tekście znalazły się już słowa „około roku
Przyjdź Królestwo Twoje – edycja 1891 i późniejsze
We wskazanej książce na stronach 45-49 i 154-160 omówiliśmy następujące strony z angielskiego tomu Przyjdź Królestwo Twoje (wydania 1891-1927):
tabela 1 – 94, 126, 132, 133, 153, 228, 357 (lub 362), 360 (lub 364)
tabela 2 – 336 (lub 342), 338 (lub 344)
tabela 1 – 359-360 (lub 363-364)
Pierwszy tekst
Poniżej dwie wersje tekstu angielskiego ze strony 342. Polski fragment z tymi słowami nie istnieje:
Nor should any doubt the fact that the forty years of judgment and trouble began in the fall of 1874 because the trouble has not yet reached an unendurable stage; and because, in some respects, the period since the date has been one of great advancement in knowledge. Remember that all this is shown in the Great Pyramid and illustrated in the diagram of the "Pit" which was draughted by Prof. Smyth without any reference to this application. (ang. Przyjdź Królestwo Twoje 1891 s. 336; 1898 s. 342).
Nor should any doubt the fact that the forty years of "harvest" began in the fall of 1874 because the trouble has not yet reached so portentous an unendurable stage; and because, in some respects, the "harvest" period since the date has been one of great advancement in knowledge. Remember too, that the Great Pyramid figures and illustrated including the diagram of the "Pit" were draughted by Prof. Smyth without any reference to this application. (ang. Przyjdź Królestwo Twoje 1909, 1925 s. 342).
Fragmentu tego w języku polskim nie znajdziemy w żadnej dawnej edycjach Wykładów (patrz Przyjdź Królestwo Twoje 1919, 1920, 1923 s. 387). Nie podano powodu jego pominięcia.
Współcześni badacze Pisma Świętego przywrócili ten opuszczony fragment w wydaniu z roku 1996. Oczywiście tekst oddano według nowszej poprawionej wersji angielskiej:
„Nikt nie powinien wątpić w to, że czterdzieści lat »żniwa« rozpoczęło się w jesieni roku 1874, pomimo że ucisk nie osiągnął jeszcze swej najbardziej złowieszczej i najtrudniejszej do zniesienia kulminacji, a jednocześnie okres ten [»żniwa«] cechuje się wielkim rozwojem wiedzy w niektórych dziedzinach. Należy także pamiętać, że związane z Wielką Piramidą liczby i ilustracje, z diagramem przedstawiającym »Przepaść« włącznie, zostały sporządzone przez prof. Smytha bez żadnego związku ze wspomnianym powyżej zastosowaniem” (Przyjdź Królestwo Twoje 1996 s. 342; wydawca: Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Świętego, wydawnictwo „Na Straży”).
https://www.nastrazy.pl/biblioteka/czytelnia/tom3/index.php?s=wyklad10.htm
Jaka zmiana zaszła w powyższych tekstach angielskich?
Otóż na tej samej stronie cytowanej książki, we wcześniejszym fragmencie, przeniesiono w roku 1909 początek „czasu ucisku” z roku 1874 na rok
„Piramida świadczy, że koniec roku 1874jest chronologicznym początkiem czasu ucisku” (ang. 1891, 1898 s. 342).
„Piramida świadczy, że koniec roku 1914jest początkiem czasu ucisku” (ang. 1909 s. 342).
W związku z tym w kolejnym fragmencie trwający od roku 1874 czas „sądu i ucisku” (ang. judgment and trouble), zamieniono na okres „żniwa” (ang. harvest). W obu przypadkach chodziło o 40 lat. Jednak to nowsze rozwiązanie stawało się bardziej niedostrzegalne, więc nikt nie mógł go kwestionować. Nikt też od roku 1874 nie zauważył jakiegoś specjalnego „ucisku”, tym bardziej że nauczano, iż w tym samym czasie zaczęła się obecność Chrystusa na ziemi, która „cechuje się wielkim rozwojem wiedzy w niektórych dziedzinach” (patrz powyżej).
Drugi tekst
Poniżej dwie wersje tekstu angielskiego ze stron 343 i polska wersja tekstu zmienionego ze strony 388:
It is mainly since 1874 that the spirit of liberty has reached the masses of civilized nations. We do not pause here to consider the consistencies of the liberties being felt and claimed by the masses, though this, too, is indicated in this room by the elevation of the top and the depression of the bottom. (ang. Przyjdź Królestwo Twoje 1891, 1898 s. 343).
Can we not already see that the spirit of liberty has reached the masses of civilized nations? We do not pause here to consider the consistencies of the liberties being felt and claimed by the masses –both are suggested in this room by the elevation of the top and the depression of the bottom.(ang. Przyjdź Królestwo Twoje 1909, 1925 s. 343).
„Czy nie możemy zauważyć, że duch wolności objął masy cywilizowanego świata – narodów? Nie będziemy się tu zatrzymywać by rozważać, czy pojęcie mas o wolności zgadza się ze słusznością, lub nie zgadza, obie te rzeczy nasuwają myśl, iż są one wyrażone w tej izbie tak przez wyniesienie wierzchu, jak i przez zagłębienie spodu” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919, 1923 s. 388).
Jak widzimy, w przytaczanych tekstach istnieją niewielkie różnice. Z jakiegoś względu w nowszej wersji tomu usunięto ważny dla Russella rok 1874. Inne stwierdzenia zaopatrzono w znak zapytania lub wyrażono przypuszczenie.
Trzeci tekst
Na stronach 47 i 156 w przywoływanej książce pt. Lata 1914-1922 w oczekiwaniach organizacji Świadków Jehowy (2020, dot. wersji papierowej) popełniliśmy dwa razy drobne błędy dotyczące dwóch słówek (may, some).
W pierwszej kolumnie tabeli, we fragmencie z angielskiej strony 360 (tekst z roku 1891) zamieściliśmy słowa:
but it may also witness the purifying of some of that larger company of consecrated believers who
Fragment ten powinien wyglądać następująco:
but it must also witness the purifying of that larger company of consecrated believers who
Słowa te nie zmieniają głównej treści długiego zdania o roku 1914, w którym napisano, że zapowiadane wydarzenia „muszą” się spełnić (ang. must): „pamiętajmy, że o tej granicznej dacie – R. P. 1914 – musi nastąpić zakończenie wybrania, próby i uwielbienia całego ciała Chrystusowego” (s. 360, ed. 1891).
Czwarty tekst
Poniżej dwie wersje tekstu angielskiego ze stron 364 i polska wersja tekstu zmienionego ze strony 413:
while the date 1910, though not furnished in the Scriptures, seems more than a reasonable one. Though the Bible gives us no exact date for the end of this trial of the Church, it does give us, as we have seen, a date limit previous to which it must certainly be concluded. (ang. Przyjdź Królestwo Twoje 1898 s. 364; 1891 s. 360).
while the date 1910, though not furnished in the Scriptures, seems more than a reasonable one for some important event in the Church’s experience and finał testing, while A.D. 1914 is apparently well-defined as its close, after which the world's greatest trouble is due (ang. Przyjdź Królestwo Twoje 1909, 1914 s. 364).
„(...) zaś 1910 chociaż nie znajduje się w Piśmie Świętem, to jednak możemy się spodziewać jakiegoś wydarzenia lub doświadczenia w Kościele przy końcu jego karyery. Rok 1914 zdaje się być dobrze określonym, po którym czasie wielki ucisk dla świata ma nastąpić” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919 s. 413).
Jak widzimy, w przytaczanych tekstach istnieją różnice. W pierwszym tekście rok 1910 był ważnym czasem, związanym z ostateczną „próbą Kościoła”. W dwóch kolejnych tekstach z rokiem 1914 związany był „wielki ucisk”, a rok 1910 nie miał już przypisanego konkretnego wydarzenia.
W roku 1895 Towarzystwo Strażnica opublikowało tzw. Deklarację wystąpienia z kościoła. W związku z tym w trzecim tomie Wykładów zamieszczono słowa z tym związane. Nie było ich w wydaniach z lat 1891 i
„(...) przygotowaliśmy specyalne »Listy zawiadamiające o wycofaniu z sekciarskiego kościoła lub organizacyi« które można nabyć od nas za darmo” (Przyjdź Królestwo Twoje 1919 s. 205 [ang. 1909, 1914 s. 187; brak tych słów w ed. 1891 i 1898]).
Dzień Pomsty lub Walka Armagedonu – edycja 1897 i późniejsze
We wskazanej książce na stronach 50-52 omówiliśmy następujące strony z tomu Walka Armagedonu:
tabela 1 – 111, 546-547, 604, 616-617, 625
tabela 2 – XV
Przypominamy, że wydania z lat 1897-1911 to The Day of Vengeance.
Wydania z lat 1912-1927 to The Battle of Armageddon.
Pierwszy tekst
Poniżej dwie wersje tekstu angielskiego ze strony 547 i polska wersja tekstu zmienionego ze strony 684.
Chociaż treść angielską w USA zmieniono w roku 1912, to jednak w wydaniu opublikowanym w Londynie w roku 1915 nadal widnieją słowa takie, jak w amerykańskich wersjach z lat 1897-1911.
To these the Lord's work of the next seventeen years will indeed be a "strange work" (ang. Dzień Pomsty 1897 i 1911 [wyd.
To these the Lord's work of the next few years will indeed be a "strange work" (ang. Walka Armagedonu 1912, 1914, 1923, 1927 s. 547).
„Dla tych dzieło Pana z [w] następnych paru latach w istocie będzie »dziwnem dziełem«” (Walka Armagieddonu 1919, 1925 s. 684).
Widzimy, że w wydaniu z roku 1897 pisano o 17 latach, które miały zakończyć się w roku 1914.
Natomiast w każdym kolejnym wydaniu opublikowanym od roku 1912 enigmatycznie informowano o „następnych paru latach”. Nie miało znaczenia, czy była to edycja z roku 1914, 1919, czy z lat 1923-1927.
Drugi tekst
Poniżej dwie wersje tekstu angielskiego ze strony 622 i polska wersja tekstu zmienionego ze strony 768.
Chociaż treść angielską w USA zmieniono w roku 1912, to jednak w wydaniu opublikowanym w Londynie w roku 1915 nadal widnieją słowa takie, jak w amerykańskich wersjach z lat 1897-1911.
(...) the complete destruction of "the powers that be" of "this present evil world" – political, financial, ecclesiastical – by the close of the "Times of the Gentiles", October A.D. 1914 (ang. Dzień Pomsty 1897 i 1911 [wyd. USA], 1915 [wyd. Londyn] s. 622).
(...) the complete destruction of "the powers that be" of "this present evil world" – political, financial, ecclesiastical – about the close of the "Times of the Gentiles", October A.D. 1914 (ang. Walka Armagedonu 1912, 1914, 1927 s. 622).
„(...) może całkowicie skruszyć »władze, które teraz są« z »teraźniejszego świata złego« – polityczne, finansowe, kościelne – przy końcu »Czasów Pogan« w roku
Widzimy, że zmieniono fragment „do końca Czasów Pogan w październiku 1914 roku” i dano w zamian słowa o „około” lub „przy końcu” tych czasów. W polskich edycjach usunięto nawet „październik”.
O powyższych zmianach, ale z uwzględnieniem tekstu angielskiego i francuskiego, napisano we francuskiej encyklopedii internetowej (TJ-Encyclopedie, l'encyclopédie libre sur les Témoins de Jéhovah) w haśle Zmiany w wydaniachWykładów Pisma Świętego (Changements dans les éditions des Études dans les Écritures):
Naszego uzupełnienia tematu dat i zmian mogliśmy w tym artykule dokonać właśnie dzięki wskazaniom tej encyklopedii. Wdzięczni jesteśmy jej autorom, bo wielość wydań Wykładów Pisma Świętego, i to w różnych językach, utrudnia poszukiwania zmian w tych książkach i porównywanie tekstów.
Nowe Stworzenie i Przedmowy Autora
Przywołana encyklopedia francuska, opisując zmiany chronologiczne w Wykładach Pisma Świętego, nie uwzględniła dwóch zagadnień:
tomu szóstego pt. Nowe Stworzenie (1904);
nowych wstępów do sześciu tomów Russella z 1 października 1916 roku (Przedmowa Autora).
W naszej książce na stronach 161-162 poświęciliśmy uwagę tomowi szóstemu.
W angielskim tomie Nowe Stworzenie (The New Creation 1904) na stronie 579 zamieszczono krótki w przypis dotyczący lat 1910-1912 i roku 1914 (*See Vol. 2, pp. 76-78.), który w roku 1923 został rozszerzony.
W wydaniu polskim na stronie 718 (ed. 1919, 1925) umieszczono jeszcze inny i szerszy przypis.
Zagadnienie dotyczące Przedmów Autora nasza książka porusza na kilku stronach (patrz Lata 1914-1922 w oczekiwaniach organizacji Świadków Jehowy 2020 s. 53, 58-60, 84, 112, 175). Odsyłamy więc zainteresowanych do tego opracowania. Wspomnijmy tylko, że w tych nowych Przedmowach Russell omawia swoje i innych zawiedzione nadzieje związane z rokiem 1914. Snuje też kolejne ‘przypuszczenia’ pisząc następująco:
„(...) wnioskujemy że w niezadługim czasie, możebne za rok lub dwa albo trzy – zupełna liczba Wybranych uzupełni się, a wtedy wszyscy przejdą poza Zasłonę i drzwi zostaną zamknięte” (Przyjdź Królestwo Twoje 1923 s. I-II).
To co pastor zapowiadał 1 października 1916 roku nigdy się nie zrealizowało, a sam zmarł 30 dni później, to znaczy 31 października.
W omawianym tomie wprowadzono jeszcze jedną dość istotną korektę.
Chodzi o wprowadzenie nauki, że święci Starego Testamentu po przepracowanym na ziemi Tysiącleciu zabrani zostaną do nieba (zasugerowano to już w roku
Wydania angielskie Wykładów z roku 1904 i 1909 nie zawierają poniższych słów. Mają je zaś późniejsze edycje (w przypisach), na przykład z roku 1915, 1923 i 1924:
„Późniejsza myśl Autora jest taka, że niektóre pisma święte wydają się nauczać, że Starożytni Godni nie będą mieć pierwszeństwa, ale zajmować będą niższą pozycję niż Wielka Kompania podczas Tysiąclecia, ale że zostaną przyjęci do duchowej natury i wyższych zaszczytów na jego końcu” (ang. Nowe Stworzenie 1915, 1924 s. 129 – The Author’s later thought is that certain scriptures seem to teach that the Ancient Worthies will not precede, but rank lower than the Great Company during the Millennium, but that they will be received to spirit nature and higher honors, at its close.).
[Nie mamy dostępu do innych wydań Wykładów z lat 1910-1914, więc nie potrafimy stwierdzić, kiedy po raz pierwszy dodano powyższe słowa.]
Zaznaczamy, że słów powyższych nie ma w polskich wydaniach z roku 1919, 1923 i 1925 (patrz Nowe Stworzenie 1919 s. 152).
Badacze Pisma Świętego w roku 2010 wydali dodruk tego polskiego tomu i zamieścili omawiane słowa:
„*Późniejszą myślą autora jest, że niektóre wersety zdają się uczyć, iż święci Starego Testamentu nie będą mieć pierwszeństwa, lecz w ciągu Tysiąclecia zajmą w hierarchii miejsce poniżej Wielkiego Grona, będą natomiast przyjęci do duchowej natury i większych zaszczytów przy jego końcu” (Nowe Stworzenie 2010 s. 129, Wydawnictwo „Na Straży”, Kraków).
Zaznaczamy, że inne korekty wykładni Russella omówiliśmy też w następujących artykułach:
Czy C. T. Russell zmieniał swoje nauki? (cz. 1-2);
Czy dawni polscy badacze Pisma Świętego fałszowali Wykłady Pisma Świętego C. T. Russella?
Na zakończenie składam podziękowanie J. Romanowskiemu i K. Kozakowi za pomoc w tworzeniu tego tekstu.